Æskan - 01.02.1973, Blaðsíða 3

Marie Curie
Þrotlaust starf og erfiSi færði henni tvenn
Nobelsverðlaun og fyrsta prófessorsem-
bætti, sem konu var veitt.
ágvaxin og fíngerð kona, sem starfaði að rann-
sóknum sínum í gömlu braggaskrifli, gólflausu,
með brotnum rúðum og hripleku þaki, gerði
stórvægilega uppgötvun, sem hafði vfðtæk á-
hnf um allan heim.
^rásögn þessi fjallar um Marie Curie og hennar erfiða
°9 þrotlausa starf, sem að lokum varð til uppgötvunar undra-
efnisins radiums. Radium er mjög sjaldgæft, málmkennt
frumefni, sem i dag er notað til lækninga á hinum illræmda
sjúkdómi krabbameininu. Tli þess að kaupa smáögn af
radium þarf 2 milljónir króna.
Marie Curie var fædd í Varsjá í Póllandi árið 1867 og
var gefið nafnið Marja Sklodowska. Þegar hún hóf starf
sitt í . bragga-rannsóknarstofu sinni árið 1895, vissi hvorkl
hún né aðrir neitt um radium. Hún var ung, hafði stundað
efnafræðinám og var nýgift hinum framúrskarandi, en því
miður bláfátæka, franska vísindamanni Pierre Curie. Þau
höfðu smáíbúð í Paris. Marie vann hjá manni slnum í rann-
sóknarstofu hans og aðstoðaði hann við tilraunir hans með
rafmagn.
Vísindafélagi þeirra Henri Becquerel hafði fyrir skömmu
gert undrunarverða uppgötvun á mola af úranium. Hann
Af tilviljun uppgötvaði Becquerel, að
úraníum — og bikblanda — lýstu
upp Ijósmyndaplötu, þó hún væri
rækilega innvafin i svartan pappír.
Becquerei fékk ásamt Curie-hjón-
unum Nobelsverðlaun i eðlisfræði
fyrir uppgötvun geislavirkni.
Úran-málmgrýti ofan á innpakkaðri,
en ólýstri Ijósmyndaplötu.
1