Æskan - 01.02.1973, Blaðsíða 41

Þorsteinn Jónsson er maður nefndur
og bjó í Berunesi í ReyðarfirSi. — Hann
var einn af afkomendum Jóns skálda,
sem þar bjó lengi. — Hann var sagður
vel knár maður, drenglyndur, sannorður
og vel virtur.
Mælt var, að Þorsteinn neitaði því,
að til væru nokkrar kynjaverur. En er
hann var allroskinn maður, varð hann
á annari skoðun og sannfærðist um hið
gagnstæða. Liggja til þess þau rök,
sem nú skal greina.
Einu sinni fór Þorsteinn með vinnu-
manni sinum, einfeldningi miklum, er
Þórður hér og var kallaður „skellilög-
mál“, út suðurströnd Reyðarfjarðar og
alla leið í Vattarnes til Þórðar Eiríks-
sonar, sem þar bjó þá, því að þeir voru
góðir kunningjar. — Fór Þórður „skelli-
lögmál" síðan heim þegar i stað. — Er
Þorsteinn fór úr Vattarnesi, gekk Þórður
bóndi á leið með honum og segir við
hann: „Mundu mig um það, Þorsteinn,
að fara upp eftir ofan við Kaplahryggs-
fjöruna. Þar slæðist oft ýmislegt skrítið
á land.“ — Þorsteinn jánkaði þessu tóm-
lega, og skilja þeir svo.
Maður beið Þorsteins í Þernunesi,
sem er í leiðinni, var hann sammældur
við Þorstein. Þegar þar kom, var maður
sá eigi tilbúinn og beið Þorsteinn hans
fram í úthall, en snarast þá til ferðar,
þótt hann væri lattur fararinnar, því að
rosi var og rigning og hafgola nokkur.
En þegar ekki tjáði að letja, báðu menn
hann að fara ekki Kaplahryggsfjöruna,
báðu hann fara langt fyrir ofan hana,
„þvi að löngum eru þar sjóskrlmsli á
undan rosum, og séu þau ekki þar, þá
eru þau hvergl,“ sögðu menn og til-
færðu söguleg dæmi. Þorsteinn tók
þessu vel, en hló þó að; kvaddi siðan og
fór. Segir nú ekkert af för hans fyrr
en hann kom á sandinn á víkinni hjá
Kaplahryggjum, milli Þernuness og
Beruness. Þykist hann vera fullviss um
það, að hann muni einskis verða var.
En sú vissa brást allt i einu, þvi að nú
sér hann óþekkt dýr á stærð við vetr-
ungs-naut koma úr sjónum á veginn
fyrir sig. Þetta dýr hafði hlutfallslega
stuttan og snubbóttan haus og eigi digr-
ari en hálsinn, ef hann var annars nokk-
ur. En svo var myrkt, að hann sá það
óger'a. Hann var nú sannfærður um
það, að hér var komið kynjadýr úr sjó.
Það æddi þegar að honum með afar
mikilli grimmd. Hann laust það með
göngustaf sínum og braut hann. Þá
sneri hann undan og hljóp sem hann
gat á brekkuna. En dýrið náði honum i
brekkunni og snakaði við honum líkt og
mannýgt naut. Annars sýndist það hafa
öil rándýrsmerki á sér, klær og víg-
tennur. Það var allt hulið skeljarögg.
Reif það nú og tutlaði sundur yfirhöfn
hans. Hann getur þá fleygt frá sér slitr-
inu í dýrið og snarast áfram. Bráðlega
nær þó dýrið honum aftur. En hann
fleygir í það öðru fati og tafðist það enn
við að tutla það sundur, en náði hon-
um þó enn. Kastaði hann þá því þriðja,
og þannig einni spjör af annarri og reif
dýrið þær. Héizt þessi ófagri leikur þar
til Þorsteinn komst nærri nakinn og
sprunginn í Þernunes, skauzt þar inn
í bæinn, því að gleymzt hafði að loka
honum. Keyrði hann hurð ( lás og æddl
( baðstofu. En það heyrði hann, að
dýrið hentist á bæjarhurðina, svo að
henni lá við broti.
Þorsteinn var örmagna af þreytu og
víða marinn eftir dýrskjaftinn. Var hann
lengi fátalaður áður en hann sagði sög-
una. Sagði hann vinum sínum þetta, en
vildi annars lítið um það tala, en lét
svo um mælt, að aldrei skyidl hann
framar þræta fyrir tilveru sæskrlmsla. —
Er þessi frásögn skráð 1909 eftlr sögu
Sigurveigar, síðar húsfreyju að Stuðlum
í Reyðarfirði, en amma hennar — Ingi-
björg — var stödd ( baðstofunni ( Þernu-
nesi, þegar Þorsteinn flúði þangað inn
undan dýrinu.
(ÞjóSsögur og sagnir
Vigfúsar Sigfússonar.

ferðar 12. júní 1896 undir stjórn Worsöe skipstjóra. Brimnes
annaðist strandferðir á hafnir frá Hornafjarðarósi norður og vest-
"f um til Blönduóss. Var þá komið við á öllum höfnum á leið
^sssari, en margar þeirra eru nú löngu aflagðar. Má þar nefna:
^aPós, Loðmundarfjörð, Unaós og Múlahöfn við Héraðsflóa,
^iailahöfn í Þingeyjarsýslu, Flatey á Skjálfanda og Þorgeirsfjörð.
^ipið var yfir sumarmánuðina í ferðum þessum og fór venju-
le9a sex ferðir fram og til baka. Þau urðu afdrif skipsins, að
brann og sökk á Seyðisfirði árið 1901.
^thugasemd
í skipaþætti septemberblaðsins hafði fallið niður texti með
ktemur síðustu myndunum. Eru lesendur þáttarins beðnir vel-
v'rðingar á þessum mistökum. Þessar myndir voru af dönsku
S.
póstseglskipi í íslandsferðum. Reglubundnar póstskipaferðir milli
íslands og Danmerkur hófust laust fyrir árið 1780 og þá með
seglskipum. Síðasta póstseglskipið í þessum ferðum hét Sölöven,
108 brúttórúmlestir. Var það í ferðum hingað á árunum 1852—57
eða þangað til það fórst við Lóndranga á Snæfellsnesi með allri
áhöfn þann 27. nóv. 1857.
Fyrsta gufuskiþið í íslenzkri höfn er talið vera danska skipið
Thor, sem kom hingað til Reykjavíkur þann 27. jún( árið 1855.
Er teikning af því skipi í umræddum þætti. Þá er mynd af frönsku
hersnekkjunni La Reine Hortenze. Það skip kqm hingað til Reykja-
víkur í júlímánuði 1856 með Jerome Napoleon prins, sem var
bróðursonur Napoleons mikla. Hafði skip þetta vikudvö! hér ásamt
tveimur fylgdarskiþum á leið sinni til Norðurhafa.
39