Æskan - 01.03.1992, Blaðsíða 52

HEIL
ÁHÚFI!
Mörg börn og unglingar velta því
stundum fyrir sér hvert sé upphaf
tóbaksnotkunar í heiminum. Upp-
hafið er ef til vill ekki hægt að segja
til um með fullri vissu. Þó er vitað
að Kristófer Kólumbus kynntist tó-
bakinu hjá Indíánum, þegar hann
kom til Ameríku árið 1492, og tók
með sértil Evrópu.
Indíánarnir töldu tóbak lækna
ýmsa kvilla og notuðu það í því
skyni. Nú finnst okkur flestum það
vera frekar kjánaleg speki því að við
vitum þetur.
Tóbaksjurtin er ræktuð víða um
heim. t.d. í Norður- og Suður-Am-
eríku, Afríku, Tyrklandi, Kína og
Indónesíu svo að eitthvað sé nefnt.
Mjög stór landssvæði fara undirtó-
baksræktun og yfirleitt verður besta
ræktunarlandið fyrir valinu. Ef þessi
landssvæði væru notuð til kornrækt-
ar myndi það nægja til þess að gefa
fjörutíu til fimmtíu milljónum
manna að borða.
Áður fyrr töldu menn tóþakið ekki
einungis lækna ýmsa kvilla heldur
þótti jafnvel fínt að nota það. Lengi
vel var það mest tekið í nef eða vör,
en einnig reyktu menn samvafin tó-
baksölöð, vindla, og síðar píputó-
bak. Sígarettur komu mun seinna til
sögunnar og ruddu sér ekki til rúms
í Evrópu fyrr en í Krímstríðinu 1853-
1856 þegar franskir og enskir her-
menn kynntust þeim hjá tyrknesk-
um hermönnum. Fyrst í stað voru
sígarettur handunnar en seint á 19.
öld var farið að framleiða þær í vél-
um sem urðu sífellt afkastameiri.
AF HVERJU ER EKKIBANN-
AÐAÐSEUATÓBAK?
Það var ekki fyrr en um miðja 20.
öld að rannsóknir fóru að sýna fram
á samþandið milli tóbaksreykinga
5 6 Æ S K A N