Valsblaðið - 24.12.1966, Page 41

VALUR
39
vöðlurnar hefðum við að likindum
orðið að krækja upp undir jökul til
þess að komast þurrum fótum yfir
ána. Mundi það liafa tafið okkur
mjög.
Nú höfðum við á fótinn upp að
vatnaskilvun Hvítár og Þjórsár, en
bæði færðin og veðrið var í bezta
lagi, svo að okkur skilaði furðu vel
áfram, þó að við ættum upp á móti
að sækja. Við vorum nú líka orðnir
vanir aktygjunum, og þar að auki
léttust sleðarnir með degi hverjum.
Utsýnið af hæðum þessum var
svipmikið. 1 norðri blöstu við Kerl-
ingafjöll, Hofsjökull og Amarfell, í
landnorðri Ódáðahraun og Tungna-
fellsjökull, í austri Hágöngur og
Vatnajökull, en í suðri Hekla og
fjöllin kringum Þjórsárdal.
Hvergi sást ský á himni, nema yf-
ir Skrattabæli. Þar var alltaf sama
skýið, kolsvart og illúðlegt, og gizk-
uðum við helzt á, að þar mundi sí-
fellt vera sama illviðrið. Kvöldið var
undrafagurt. . . .
Við tjölduðum kl. 7, og höfðum
við farið 31 km um daginn. Kuld-
inn var 18°. Við átum góðan kvöld-
verð og fórum síðan í húðfötin. Það
má furðulegt heita, hve fljótt mað-
urinn venst öllum sköpuðum hlut-
mn. Hér lögðumst við til svefns í
18° kulda, kvíðalausir og ánægðir
eins og við hefðum aldrei þekkt ann-
að náttból. Og þó hafði enginn okk-
ar „legið úti“ fyiT að vetrarlagi,
nema ég. Áður en við fórum hafði
ég sofið eina nótt úti á Landakots-
túni til þess að prófa útbúnaðinn.
En þó getur enginn sofið fastar og
værar, þótt hann hafi dúnsæng bæði
yfir sér og undir, heldur en við
sváfmn þama uppi á öræfum.
MiSvikudaginn 25. marz. fórum
við á fætur kl. ð1/^. Kuldinn var 10°
og loft skýjað. Færðin var enn sem
fyrr góð, en með því að veðrabrigði
virtust í lofti, lögðmn við upp sem
fyrst við máttum. Skyggnið var hið
versta, við sámn ekkert fram undan
okkur, og þó var veður svo bjart,
að vel sá til fjalla. Allt var hvítt,
mjallhvítt, augað gat livergi hvílzt
á dökkum díl. Einn gekk á undan
og eins og þreifaði sig fram, hann
fann að hann tróð snjó, en hann
sá það ekki. Það var eins og að svifa
í lausu lofti. Það reyndi þvi á þol-
rifin að hafa forystuna til lengdar,
enda skiptumst við á mn það með
örstuttu millibili. Þeir sem síðar
gengu gátu nokkuð hvilt augun á
dökkleitum fatnaði hinna, sem á
undan vom. Þegar leið fram yfir
hádegi gerði kafald, og m-ðum við þá
aftur að hafa taug á millum okkar.
Vegna alls þessa höfðum við engin
not af því, að þann dag hallaði und-
an fæti. Um nónbilið skall á ákafur
kafaldsbylur og samtímis varð lands-
lagið ógreiðfært og illt yfirferðar, en
þó tókst okkur að halda nákvæmlega
réttri stefnu. Loks varð fyrir okkur
brattur ás, og með því að við sáum
engan veg til þess að krækja fyrir
hann, þá neyddumst við til að draga
sleðana upp á hann. Ekki komumst
við nema með annan sleðann i einu,
og var þetta ein hin mesta þrekraun.
Loks komumst við þó upp á ásinn og
héldum enn áfram. Þá sjáum við
Tryggvi allt i einu, að þeir Axel og
Sörensen missa stjóm á sínum sleða
og fjúka undan veðrinu fram af
hengju. Ofvirið var nú svo ólmt, að
við sjálfir áttum fullt í fangi með
að verjast því, að við fæmm sömu
leið. Við skrifuðum nú á seðil: „Eig-
um við að fara niður nokkm sunn-
ar eða nokkru norðar?“ Síðan hnýtt-
um við seðilinn í vasakhit, festum
klútinn í eyrað á einmn matarpott-
iunm, fylltum pottinn með snjó og
festum 60 faðma langa taug við
hann. Létrnn við svo vindiim feykja
honum fram af hengjunni. En ann-
að hvort fengu þeir Axel aldrei þetta
pottskeyti eða þeir skildu það ekki,
þvi að svar fengum við aldrei. Ég
hélt nú í sleðann af öllu afli, en
Tryggvi gekk dálítinn spöl frá til
þess að fleygja pottinum aftur fram
af og reyna á þann hátt að fá vitn-
eskju um, hvort fært mundi niður.
Kuldinn var nú aðeins 3°, en veðrið
var ótrúlega napmt og hráslagalegt.
Ég stóð þama og beið Tryggva, og
minútumar urðu að klukkustund-
um. Loksins sneri Tryggvi aftur og
sagði, að komast mætti niður nokkm
simnar. Við bundum nú skíðin á
sleðann, festum taugina í hann og
létum hann svo síga niður á við, en
taugin var ekki nógu löng, svo að
við flugum niður á fótskriðu, en kóf-
ið þyrlaðist upp um okkur. Nú var
eftir að finna förunauta okkar. Við
leituðum þeirra stundarkom áður en
við komum auga á þá, þar sem þeir
vom að grafa sleða sinn upp úr snjó-
dyngju. Þeir höfðu beðið hátt fall,
en komið mjúkt niður. Fyrst höfðu
þeir farið fram af 8 m háum hengi-
skafli og síðan oltið niðm- langa og
bratta brekku. En snjórinn var svo
laus og djúpur, að þá sakaði ekki.
Við þóttumst hafa himin höndum
tekið, er við fundum þá, og nú hirt-
um við ekki að leika þennan blind-
ingsleik. . . .
Nú var færðin ill og þokan svo
svört, að við sáum tæpast 3 metra
frá okkur. Við vorum skammt komn-
ir áleiðis, er langur afliðandi varð
fyrir okkur, en færðin batnaði eftir
því sem ofar dró og þá létti. þokxmni,
en kafald skall á í staðinn. Við vor-
um nú orðnir þaulæfðir og ótrúlega
þolnir við að sækja á brattann og
draga sleða á eftir okkur. Loks kom-
umst við upp á hæðina, en þá var
eftir að sjá, hvar fært væri niður.
Við létum vera h. u. b. 100 metra
millibil á milli sleðanna, og skyldu
þeir Axel og Sörensen fara fram og
aftur milli þeirra svo að eigi fennti
i skíðaförin og við þá ef til vill misst-
um af öðrum hvorum sleðanum.
Hins vegar fórum við Tryggvi að
leita fyrir okkur, hvar komast mætti
niður, annar í útsuður en hinn í
vestur. Við komum aftur eftir 20
mínútur, en hvorugum hafði orðið
neitt ágengt, brattinn var alls stað-
ar of mikill. Nú fóm þeir Axel og
Sörensen af stað, annar í suður, en
hinn í landsuður. Sörensen sneri aft-
ur eftir 15 mínútur og hafði hann
farið erindisleysu eins og við
Tryggvi. Þegar hálftími var liðinn
og Axel kom ekki, varð okkur órótt
og var Tryggvi þó sendur til þess
að leita hans. Enn leið fjórðungur
stundar, og bólaði hvorki á Axel né
Tryggva. Þá sendi ég Sörensen til
þess að leita þeirra, því að nú leit
út fyrir, að eittlivað óvænt hefði bor-
ið að höndum. En ég varð að bíða
langar stimdir, áður en þeir félagar
sneru aftur, og ægilegar hugsanir
um afdrif þeirra tóku að ásækja mig.
Kafaldið og ofviðrið voru nú komin
í alglejoning, svo að ég átti fullt í
fangi með að hlaupa fram og aftur
milli sleðanna. Ég rak alla stafi,
sleðasiglur o. s. frv., sem fyrir hendi