Muninn - 01.05.1960, Blaðsíða 17

DANSÆÐIÐ
„Þegar þjónninn missti hlaða af diskum á
gólfið, stóðu sex pör upp og fóru að dansa.“
Þetta er einhver sú bezta lýsing, sem ég hef
séð á nútíma danshljómlist og dansæði því,
sem á síðustu árum hefur farið sem eldur í
sínu um flest lönd. Nú er svo komið, að
helztu og jafnvel einu skemmtanir ungs
fólks eru dansleikir, og uppi hafa verið
raddir um að gera dans að skyldunámsgrein
í skólum. (Það eru þó aðallega raddir dans-
kennara, sem gjarna vilja auka sér atvinnu,
og því ekki mark takandi á {reim.) Ýmsir,
þar á meðal Mikael nokkur Mikaelsson, er
ritar í síðasta tbl. Munins, virðast vilja telja
mönnum trú um, að dans sé heilbrigð
skemmtun og göfgandi. Þetta er a.lgerlega
staðlaus firra, sem mig langar til að fara
nokkrum orðum um.
— Hvað eru eisfinleora dansleikir? Það er,
þegar múg manns er troðið í sal, sem rúm-
ar helminginn með góðu móti, og þar engj-
ast menn og sprikla, sein í dauðateygjum, í
takt við falskan og ærandi hávaða úr mess-
ingrusli, sem eiga að iheita hljóðfæri. Á
dansstöðum er loftið jafnan þrungið tóbaks-
reyk, áfengis- og svitadaun, og hitinn er eins
og í vélarúmi á togara. Drykkjuskapur og
áflog er í hávegum haft. — Vissulega þarf
meira en lítið ímyndunarafl til að sjá eitt-
hvað heilnæmt við svona skemmtanir, hvort
heldur er fyrir líkama eða sál.
Skyldi nú vera eitthvað þroskandi eða há-
leitt við þessa nýjustu dansa, fyrst almenn-
ingur hefur svona mikinn áhuga á þeim?
Öðru nær. Það vekur hjá manni í senn
furðu og viðbjóð, að um leið og mannkynið
er sífellt að ná lengra í hvers konar vísind-
um og menningu, skuli þeir vera til, er taka
sér til fyrirmyndar frumstæða og brjálæðis-
lega leikfimi villimanna, sem varla kunna
að telja upp að þrem.
Svo eru dansleikir bæði mikill peninga-
og tímaþjófur, einkum fyrir ungt fólk, sem
er að byggja undirstöðu undir líf sitt. Menn
greinir vonandi lítt á um, hvort hollara sé
að eyða kvöldi í að lesa góðar bækur eða að
ganga berserksgang á balli og þjóra langt
fram á nótt, og vakna með timburmenn að
morgni. Marga Jief ég heyrt bölva skyldu-
sparnaðinum, en þeir gera sér ekki grein
fyrir, að þeir fara með miklu meiri peninga
á dansleikjum og það fá þeir aldrei endur-
greitt.
Fyrrnefndur Mikael Mikaelsson skrifar í
grein sinni: „.... við íslendingar eigum
tápmikla, gáfaða og glæsilega æsku, sem við
megum vera hreyknir af.“ Ég spyr: Var það
gáfuð æska, sem eftir sýningu á rock-kvik-
mynd í Reykjavík ruddist út á götu með
skrílslátum 02; skemmdarverkum 02: °erði
o 00
uppþot og slagsmál? Ber það glæsileik eða
tápi æskulýðsins vott, þegar vér fréttum, að
sífellt fjölgi afbrotaunglingum og að sala
Áfengisverzlunarinnar hafi aldrei verið
meiri en nú? Er ástæða til að vera hreykinn
af þeirri kynslóð, sem getur fleiri lausaleiks-
börn en nokkur önnur í manna minnum?
Ég tek mér sízt of mikið í munn, þó að ég
fullyrði, að spillingaráhrif dansleikjanna
séu helzta undirrót þessarar andlegu upp-
flosnunar unga fólksins.
Ljótur blettur er það á þessum skóla,
sem á að heita menntaskóli, að hér skuli
nemendum beinlínis kennt að kasta á glæ
tíma sínum, peningum, og jafnvel andlegu
og líkamlegu heilbrigði sínu. Þyrfti að ráða
bót á ófremdarástandi þessu hið fyrsta og
áður en verra hlýzt af.
Að lokum vil ég benda mönnum á hin sí-
gildu orð Cicerós: „Nemo saltat sobrius,
nisi forte insanit.“ (Enginn dansar ódrukk-
inn, nema kannski, sé hann vitlaus.)
Leó Kristjánsson.
M l N 1 N N 89