Heimilisblaðið - 01.07.1945, Síða 33
ÖEIMILISBLAÐIÐ
153
Gamlar sagnir
FRÁ ÁRNA EYJAFJARÐAIÍSKÁLDI
^RNI þessi var uppi á BÍðari hluta 18. ald-
ar 0g fram á þessa öld. Hann var fvrst
enndur við Stórahamar í Eyjafirði og síð-
j'1 við Sámsstaði, og þar bjó hann til elli.
æsku var hann kátur og snemma hagorð-
Ur' Orti hann ýmislegt, kvæði, bragi og vís-
Ur tnargar, og liefði eflaust orðið þjóðkunn-
,,r sem skáld, ef honum hefði auðnazt að
uJ0ta menntunar og bærilegs efnahags. Til
eftir hann allmörg kvæði og ljóðabréf
n°kkur, auk fjölda af stökum vísum, er hann
nan' því við livert atvik kastaði fram.
^ “egar liann var orðinn fullorðinn, fór hann
rjtt að hugsa til kvonfangs, og gekk hon-
^ekki greitt að gifta sig, því að kven-
0 kið þóttist sjá, að ekki mundi hann bú-
,10ldu
lofaði8t
tur verða í lagi, en efni skorti. Eitt sinn
bonum stúlka, er Sigríður hét, lag-
" °g efnileg, en bráðum sagði hún honum
aftur, en um leið og hún gerði það,
, au° f*ún honum að borða mat lijá sér, og
'a® hann þá þetta:
„Ætlarðu’ ekki, elskan mín,
eg muni sorgir bera?
Meira er að inissa þín
en inatarins án að vera“.
f'^t fór um fleiri. — Loks komst Árni í
^ttntiugleika við stúlku þ á, er Ingibjörg hét,
g pótti lítill kvenkostur. Um það leyti orti
hann þessa vísu:
„Fyrir mér liggja forlög mörg,
fleira’ er gaman en drekka vín,
ef að þessi Ingibjörg
á að verða konan min“.
H
ann giftist henni samt litlu síðar, en sam-
,arlr beirra urðu ékki sem beztar. Þá kvað
tann þetta:
„Nú eru glötuð gleðistig,
sem gerði ég fyrr við una;
sira Magnús setti’ á mig
svörtu hnapphelduna".
^nskapurinn fór í litlu lagi og lifðu þau við
fU 1 °8 seyru. Varð Árni af því dapur og
f>UnSlyndur.
l'ágindum sínurn livarflaði Árni víða, en
fei kom hann í húsganga tölu, því að all-
ir virtu hann sökum ráðvendni lians og gervi-
leika og gerðu lionum fúslega gott. Einu sinni
kom liann að Bægisá og gerði séra Jóni Þor-
lákssyni boð að finna sig út. Prestur kom
til dyra, fátæklega búinn sem vandi lians
var, og sér manninn á hlaðinu ennþá tót-
urlegar til fara. Þekkti prestur hann ekki
og spyr hver hann væri. Hann segir:
„Ilér er kominn á höltum klár
halur úr Eyjafirði,
ótignin og efnasmár,
ekki mikils virði“.
Prestur kannaðist þá við manninn og mælti:
„Á, er það þú? Vertu velkominn og komdu
inn með mér“.
Hvorugum leiddist um nóttina, hjöluðu þeir
margt og köstuðu fram margri stöku. Meðal
annars varð þeim tilrætt um hreppstjórana,
sem þá höfðu nýlega fengið vald til að hýða.
Var þá einn þeirra nýbúinn að hýða tvo
lausamenn. Um þetta og því um h'kt kváðu
þeir um nóttina sína vísuna hvor til skipt-
is. Kölluðu jteir það hreppstjóravísur; er
sumt af þeint prentað í Ijóðabók Jóns Þor-
lákssonar.
Árni dó úr landfarsótt 1815 eða 1816, og
mun þá hafa verið nær sextugur að aldri.
— Áf kviðlingum lians þekkjast Grímseyj-
arvísur, B jarkarbragur, Brauðbragur, auk
fjölda af stökum vísum. Honum er og í sutn-
um handr. eignað kvæðið „Vertíðarlok“, hið
santa sem prentað er í báðum útgáfum Bólu-
Hjálmarskvæða, og virðist það miklu lík-
ara kveðskap Árna en Hjálmars. Kvæði Árna
einkennir næm, trúarleg tilfinning og ein-
falt og tilgerðarlaust orðfæri. Hann hefur
verið mjög orðhagur og lipur rímari, enda
gat hann sér fyrir það í lifanda lífi nafnið
„Eyjafjarðarskáld“.
(Að mestu eftir hdr. sr. Benedikts Þórðarsonar).
---★----
Sagnir frá mó'öuhar'öindunum.
Erlendur Hjálmarsson, sem var umboðs-
maður að Munka-Þverá, var gleðitnaður og
gestrisinn. Bjó þá gamall maður í sókninni,