Heimilisblaðið - 01.07.1953, Blaðsíða 16

Desirée og
Frönsk ástabré
Napoleon
Aunga aldri skrifaði Napoleon í
dagbók sína:
„Ef ég á að bera saman Spörtu
og Róm við okkar tíma, hlýt ég
að segja: Hjá okkur ræður ástin —
hjá þeim réði ættjarðarástin. Ef
dæma á um ahrif þessara tilfinn-
inga, hlýtur maður að viðurkenna,
að þau eru ólík“.
Maðurinn talar, ástin ræður. Þeg-
ar hann hitti Josephine, gleymdi
hann öllum spartverskum hugmynd-
um. Brennandi ástríður hans og
þörfin fyrir að láta hana dást að
sér, hvatti hann ekki síður til dáða
en metnaðargirni hans. En þrátt
fyrir skjótan frama í hernum og
liðsforingjanafnbót, var hann ekki
orðinn frægur, þegar hann í árs-
byrjun 1795 heimsótti bróður sinn,
Jósep, og konu hans á heimili þeirra
í Marseille, Hinn tuttugu og sex
ára gamli liðsforingi var hrifnæm-
ur. Hann vildi gjarnan giftast, en
ríkt kvonfang var honum nauðsyn-
legt. Þegar hann hitti sautján ára
systur mágkonu sinnar, Desirée,
breyttist Spartverjinn í ástsjúkan
elskhuga.
Og Desirée varð yfir sig ástfang-
in af hinum unga Korsikumanni.
Anne Marie Selinko hefur með
sögu sinni um Desirée gert hana
að þekktri persónu á þessum tím-
um stórmennanna.
Faðir hennar, stórkaupmaður í
Marseille, hafði dáið ári áður. Svo
er sagt ef til vill um það leyti,
þegar yngri dóttir hans giftist hin-
um bróðurnum frá Korsiku — að
hann hafi átt að láta hafa eftir sér,
að það væri meira en nóg að fá einn
Bonaparte í fjölskylduna.
En Desirée gleymdi öllu öðru en
ást sinni til hins granna, fátæka
liðsforingja með augun, sem skutu
gneistum. Og til þess að sanna fyr-
ir honum, hvaða tilfinningar hún
bæri til hans, bað hún hann að
kalla sig Eugénie. Það var í tízku
hjá ungum stúlkum þá að láta elsk-
huga sinn kalla sig öðru nafni en
þær hétu.
Það kemur fram í bréfum henn-
ar, að ást hennar var einlæg og
sönn. Hún skrifar meðal annars:
,,Ó, vinur minn, farðu varlega,
svo að Eugénie þína saki ekki, því
að hún getur ekki lifað án þín. Guð
gefi, að þú verðir eins trúr þeim
eiðum, sem þú hefur svarið mér,
og ég mun halda loforð mín við þig“.
Þegar Napoleon kom til Parisar
frá Marseille, gleymdi hann brátt
ást sinni til Eugénie. Hann gleymdi
henni í glaumi stórborgarinnar.
í París hitti hann meðal annarra
Josephine de Beauharnais. Hún var
fjórum árum eldri en hann, ekkja
og tveggja barna móðir. Napoleon,
sem var ungur og að mörgu leyti
barnalegur, var hrifinn af hinum
fína titli hennar. Eiginmaður henn-
ar hafði verið markgreifi. Hann
varð líka hrifinn af kunningjum
hennar, og fékkst ekki um það, þótt
hinir háttsettu embættismenn tækju
konur sínar aldrei með, þegar þeir
heimsóttu hana. Að lokum breytt-
ust þessar barnalegu tilfinningar í
ást. Honum stóð á sama um allt
annað, og hann varð hamingjusam-
ur, þegar hún samþykkti að gift-
ast honum. ,
Ótryggð hans urðu Eugénie mikil
vonbrigði. Og það jók á sársauka
hennar, að hann sagði henni
ert sjálfur. Þegar hún heyrði ulí
hjónaband hans, skrifaði hún:
,,Þú hefur gert mig óhaminíjU
sama það sem eftir er ævinnar.
samt þykir mér svo vænt u« K'
að ég fyrirgef þér allt. Þú ert kvssf1
ur! Vesalings Eugénie má ekki leníj
ur elska þig, ekki lengur hugsa
til
þín. Það er mín eina huggun,
tf
þú getur verið viss um tryggð mí119.
Nú óska ég einskis annars en
deyja.
Þar sem ég má ekki tilheyra Þe,
verður lífið mér þrautabyrði- ^
kvæntur! Ég get ekki vanizt hugsUn
inni. Þetta kemur mér í gröi'u?'
Ég lifi það ekki af. En ég skal
þér, að ég held loforð min, og
þú hafir slitið þau bönd, sem bun
okkur, mun ég aldrei tilheyra nef,
um öðrum. Ég mun aldrei gifta 111
Ég óska þér hamingju og
í hjónabandinu. Ég óska og v°n9
að hún, sem þú hefur valið, .
þig eins hamingjusaman og ég ne
gert, og eins og þú átt skilið- .
En gleymdu ekki í hamingju Þin .
vesalings Eugénie þinni. Kenn<^u
brjósti um örlög hennar“.
Desirée Eugénie lét þó brátt hu£
ast og giftist Bernadotte hershú
íð'
ingja, sem Napoleon hafði 8
,ldre’
getað umborið. Fullyrt er, að bu
hafi átt að segja:
,,Ég giftist Bernadotte, þegar
komst að því, að hann hafði
,i hUÍ'
rekki til þess að bjóða NaP01
leðn
byrginn". '
Þegar Napoleon kom aftur
til
Frakklands úr herferð til EgyP
itu'
lands, heimsótti Desirée hann .
bað hann um að vera guðföður
upP
nýfædda sonar síns.
Napoleon gerði það og stakk
á því, að drengurinn skyldi h
Oscar.
\>V
Rúmum tíu árum seinna
Napoleon hafði komið Evrópu 1 ^
og brand, var Bernadotte vU * j
til konungs í Svíþjóð. Hann n,^e
nafnið Karl XIV. Johan, og EeSl
in i
Eugénie varð Desideria, ar^1" ,
Svíþjóðar. Sonur þeirra, sem
eon hafði verið guðfaðir að
konungstignina sem Óskar fýrstl
drottu'
NaPn
et$
HEIMILISBLAÍ)
\9
[124]