Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1916, Side 62

358
Jón Ólafsson:
[IÐUNN
nemendur, að við neyddumst til að vanda móð-
urmálið, enda hefir islenzkuþekkingu í skóla snarfarið
aflur undir eins og Gísla misti við sem kennara.
Og þessa gætti liann alveg eins, þegar hann lét
»tafsa«, sem hann kallaði. En svo stóð á því, að það
var ekki ósjaldan, að þegar sá fyrsti »kom upp« í
tímanum, þá fór hann svo vendilega út í livert orð
í fyrstu setningunni, að tíminn gekk mestallur í það.
Má nærri gela, að hann kom þá stundum víða við
og fór langl út fyrir lexíuna; hrutu þá margar Flóa-
skrítlur og lcýminyrði við slík tækifæri, en alt var
það fróðlegt og Iærdómsríkt að einhverju Ieyli. Þegar
liann svo sá, að ekki voru nema 10 mínútur eftir af
tímanum, snéri hann sér að einhverjum af þeim bezt
færu í bekknum og sagði: »Jæja, karl minn, treysth'
þú þér nú til að tafsa það sem eftir er á 10 mínút-
um?« Þá álli sá, sem á var skorað, að lesa svo hratt
sem auðið var það sem eftir var af lexíunni og snara
því með mesla liraða á íslenzku; en málið varð hann
að vanda. Ég býst við, að það hafi verið áhrifum
Gísla að þakka, að ílestir kennarar skólans í þá daga
liöfðu meiri og minni áhuga á að vanda móður-
málið, — náttúrlega að undanteknum Bjarna rektor,
séra Hannesi Árnasyni og að nokkru leyti Jónasi
Guðmundssyni, og var Jónas þó ekkert illa að sér í
málinu, en hann bagaði letin. Þetta breyttist alt síðar.
Síðar varð tízkan sú, að sumir latir málakennarar
létu, þegar snara skyldi á íslenzku, öll málskrípi og
dönskuslettur fokka, sem þeim llugu fyrst í hug,
þegar þeir nenlu ekki að hugsa á íslenzku. Það hefði
þótt óheyrilegt í minni tíð í skóla, ef nokkur kennari
hefði gefið úl lestrarbók með orðasafni og þýðingum
á íslenzku og þýtt t. d. opofre sig með »að uppoll'ra
sér« og Selvopofrelse með »sjálfsuppofi'run«.
Ofl komst Gísli skrítilega að orði í tímum. Ein-
hvern tíma var það að piltur, sem annars var karl-