Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1916, Síða 80

376
Matth. Jochumsson:
[ IÐUNN
sem hefir auðnast að njóta sín til fulls í lifinu, að
láta alla þá margföldu hæfileika, sem í þeim hafa
búið, ná fullum þroska. Hann var hátt á níræðis
aldri þegar hann andaðist, hægt og rólega »eins og
sól sígur til viðar á hausti«. Engin banalega var á
undan gengin. Herðabreiður, þrekvaxinn, »þéttur á
velli, þéttur í Iund«, fjörlegur og garpslegur var hann
jafnt í elli sem æsku, og hafði aldrei verið kvellinga-
sjúkur um dagana. í eðli sínu sameinaði hann tvenns
konar gagnstæða eiginleika, sem sjaldan fara saman:
risaorku til allra starfa, og því nær óskiljanlega litlar
líkamskröfur. Þetla óvanalega líkamsþrek og langa
aldursskeið studdu hins vegar að þvi, að allar hans
eðlisgáfur, öll frækorn hans hæfileika fengu náð full-
um þroska. Hann var einn þeirra fáu manna, sem
aldrei nema slaðar á þrorska-brautinni, aldrei þver
uppsprettuaflið inni fyrir, lieldur eru stöðugt við-
búnir að grípa við nýjum hugsjónum, sökkva sér
niður í þær og berjast fyrir þeim fram í andlátið
með æskunnar ofsa og eldfjöri. En ólíkur blær er
það, sem hvílir yíir æskuárum hans og miðaldar
skeiði og svo elliárunum. Á hinum fyrri árum sín-
um, baráltu- og hernaðarárunum, stendur hann uppi
einn síns liðs eins og veðurbarinn eikarstofn, einn á
móti þéttskipuðum og liarðsnúnum fjandaflokki með
ýmis af slórmennum landsins í broddi fylkingar.
Hann gnæfir þar upp þungbúinn og alvarlegur eins
og klettur úr haíinu, eins og tröllefldur berserkur,
viðbúinn að tvíhenda sverðið á móti ofureflinu, inóti
öllum heiminum, ef vera skyldi. Á efri árum sínum
aftur á móli situr hann hvílur fyrir hærum i öndvegi
eins og kjörinn þjóðhöfðingi með spámannsins þrum-
andi sannleiksorð á vörunum«. — Siðan segir höf.
sögu Grundtvig’s í íljótu máli — öllu stríði og afrek-
um hans; oftast var hann einn á móti margnum fra
því er hann 18 ára stóð hjá Tollbúðinni við hlið