Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1931, Blaðsíða 58
252
Prédikun og list.
IÐUNN
sjái ekki það, sem ég er að segja. Atburðirnir, sem ég
segi frá, og lífið, sem ég lýsi, er að meira eða tminna
leyti tekið úr hennar eigin lífi eða hennar umhverfi.
Ef til vill sér hún ekki neitt átakanlegt í [icssum kjör-
um, [iar sem hún hefir pað daglega fyrir augum sér.
En pegar skáldið bregður myndinni upp, þá líður hennL
illa marga daga á eftir. Hún sér það, ssm bákmenta-
fræðingurinn getur ekki séð. Það sannast hér enn, að
pað sem spekingunum er hulið, það er opinberað
smælingjunum. 1 mínum augum er þetta mjög eðlilegt.
Því er þannig háttað, bæði með mig og aðra, sem rit-
verk semja, að ekki má vænta, að ég nái til allra.
Þegar saga er sögð úr íslenz-ku öreigalífi, þá get ég
alls ekki búist viið því — og því síður því sakmari
sem lýsingin er —, að þeir menn, sem enga tilfinningu
hafa fyrir kjörum íslenzkrar alþýðu og engan skilning
á baráttu þeirri, sem hún verður að heyja, geti fylgst
m-eð. Þá vantar hæfil-eikanh til að sjá þessa hluti-, og
það er jafn óhugsandi að tala til þeirra um þessi mál
eins og að gera ósöngnum manni fært að meðtaka
háleitan boðskap í gegnum tóna.
I sambandi við þessa tvo dóma um sögu mína, sem
tekin -er úr lífi öreiganna og fyrst og fremst skriftið
fyrir íslenzka alþýðu, er freistandi að minnast á þriðja.
dóminn um þessa bók, — dóm Árna Hallgrímssonar r.it-
stjóra í 3. hefti Iðunnar 1929. Eftir að hafa farið
nokkrum orðum um söguna bæði til lofs og lasts, þá
endar hami dóm sinn á þ-essum orðum: „Undir lestri
þessarar bókar hvarflar lesandanum hvað eftir annað
í hug: Þetta er ekki skáldskapur. En samt sem áður
situr hann að loknum lestri með hrærðum hug og
þakklætistilfinningu til höf., sem dró upp þessa átakan-
legu mannlífsmynd. Og þá va-knar spurningin: H-efir