Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1930, Side 58

IÐUNR
Hugleiðingar
um íslenzkar samtíðarbókmentir.
i.
Hver er lífæð bókmentanna á íslandi á vorum dög-
um, hvar birtist andi tímans bezt, hvar getur glegst a&
líta viðleitni vora, baráttuna að skapa úr erlendum vís-
indum og innlendum fræðum lifandi heild, að átta oss
á vandamálum lífsins, þjóðarinnar, og ráða fram úr þeim?
Þessari mikilvægu spurningu er ekki alls kostar auð-
svarað. Það er hér ekki auðveldara en ella að meta
magn andlegs lífs samtíðarinnar. En að öllu aðgættu
kæmi mér ekki á óvart, þó að það reyndust vera tíma-
ritin, sem bezt uppfyltu þær kröfur, sem í spurningunni
eru faldar. Vissulega má margt að þeim finna — en alt
um það gefa þau sýnishorn af flestu því, sem á prent
kemst af hugsunum þjóðarinnar. Það er ótrúlega Iítið
ógeðfelt að blaða í árgöngum tímaritanna frá t. d. síðasta
áratug, og stingur það ekki lítið í stúf við ófátt af hin-
um fögru bókmentum. Og skyldi ekki sú staðreynd, hve
mörg tímarit eru keypt og lesin í landinu (undarlega
mörg), votta það, að þessi bókmentagrein hæfi vel þjóð-
inni nú á tímum, en hún hefur mörgu að sinna og lítið
tóm til að sitja yfir stórum doðröntum. Ljósar, stuttar
greinar, ritaðar á fögru, óbundnu máli — mundi það
ekki vera formið, sem nútíðin óskaði eftir?
Ef það er ekki í tímaritunum, sem lífrænustu bókment-
irnar er að finna, þá veit ég ekki, hvar það er. í blöð-
unum er það að minsta kosti ekki, og er líklega varla