Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1930, Page 63

IÐUNN
íslenzkar samtíöarbókmentir.
173
•
Þó að því fari fjarri, að draumkendur skáldskapur
hljóti að mishepnast, er ekki vafi á, að betra ráð er að
vanrækja ekki með öllu hinn ytri veruleika, hafa tengsl
milli huga mannsins og umheimsins. Þetta er líka flest-
um skáldum ljóst, það sýna bókmentirnar. Munum vér
nú athuga nokkuð efni þau, sem þar koma fram.
Tvö orð lýsa bezt efnisvali íslenzkra skálda nú á tím-
um: fábreytni og endurtekning. Atakanlegast er þetta í
ljóðagerðinni. Þar sjáum vér einskonar rómantík ráða
ríkjum. Sú rómantík setur því þröngar skorður, hvað sé
bókhæft, og hún veldur því, að fjölbreytni og óskapn-
aður veruleikans er settur í fá, þröng mót. Sömu efnin,
ef til vill góð í sjálfu sér, eru sí-endurtekin. Þegar les-
andinn hefur séð einum hundrað sinnum lýst draumi og
bláma, vonbrigðum, sorgum og voðalegum syndum —
alveg á sama hátt, þá fer hann að hafa minna gaman
af því. Það er afsakanlegt, að mönnum detti í hug orðið
stæling. Og þó er það líklega sjaldnar en menn ætla,
oftar hafa fáeinar formúlur, ef svo má að orði kveða,
festst í huga skáldsins, og hann fer eftir þeim bæði í
tíma og ótíma, án þess að vita af.
En lesandinn fer nú hvað af hverju að hafa gaman
af ýmsu öðrú. Kvæði Jóns Magnússonar um smiðinn og
sum af nýjum kvæðum Davíðs Stefánssonar, þar sem
talað er um starf manna, eru einkar ánægjuleg; þau
eru svo fátíð. Það er leiðinlegt, að Bréfið hennar Stínu
skuli vera alt of líkt kvæði eftir Aakjær, það er annars
skemtilegt. En í stutfu máli sagt — efnin, sem róman-
tísku Ijóðskáldin á síðari árum hafa skilið eftir handa
nýjum skáldum, eru legíó. En það er tvírætf hrós.
Ljóðin hafa síðasta áratug verið firnamikil að vöxtum
(ætli þjóðin lifði það ekki af, þótt þau yrðu í framtíð-
nni færri að tiltölu?). En af sögum og leikritum nýrri