Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1930, Blaðsíða 64
174
íslenzkar samtíðarbókmentir.
IÐUNN'
skálda hafa bókmentirnar ekki verið nærri eins auðugar.
Og er ég ber söguefnin í bókmentunum saman við sögu-
efni veruleikans, þá dylst mér ekki, að lýsingar bók-
mentanna eru ekkert nema drög. Þær gætu verið minni'
að vöxtum, og lýst tímanum, mönnunum og örlögum
þeirra, þó betur.
\Jér lítum þá fyrst á þau söguefni, sem mest eru.
tengd hinum ytri veruleika. Þar sem aðalatriðið er um-
hverfi mannsins, ýmsar hliðar á þjóðlífinu.
Söguleg efni hafa lítið tíðkast hjá ungum skáldum,
og skal það ekki lastað. Um sögulegu skáldsöguna veit
ég ekkert sannara en það, sem Brunetiére segir á einum
stað: Söguleg skáldsaga er hvorki sagnfræði né skáld-
saga; fyrir þeim, sem leitar þar að sagnfræði, verður
skáldskapurinn, hinn, sem að skáldskap leitar, lendir á
sagnfræðinni. ]afn litlar undirbúningsrannsóknir og ís-
lenzk nútíðarskáld gera að öllum jafnaði, áður en þeir
rita skáldrit sín, þá er þess lítil von, að fá sennilegar
lýsingar á hugsun og háttum Iiðinna alda. Ekki sjaldan.
stendur í vegi fyrir góðum árangri auk þessa mismun-
urinn á skaplyndi höf. og anda þess tíma, er hann lýsir.
Á þessu virðist mér bera hjá Brekkan, og þá ekki síður
í sögulegum kvæðum Davíðs Stefánssonar um norræn
efni (t. d. Hrærekur blindi, sbr. hina klassisku lýsingu
Snorra). Litmeistarinn Davíð gerir sér ekki nógu ljóst,.
að norrænum fornmönnum hæfa betur höggmyndir en
málverk. — En jafnvel í kvæðinu um Neró vantar herzlu-
muninn, til þess að lesandinn láti telja sér trú um sannindi
kvæðisins — hljómur sítarsins er falskur, æsingin ekki
sönn. Og þó hefur höfundurinn auðsjáanlega gert heið-
arlega tilraun til að setja sig í spor Nerós.
Eg hef áður látið þá skoðun í ljós, að mér þætti
skorta á, að ungu skáldin gæfu spegilmynd af samtím-