Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1930, Síða 83

5Ð0NN
íslenzkar samfíöarbókmenlir.
193
natúralista, ókunnuglega fyrir sjónir, ruglað það í
ríminu.
Mér virðist mikil ástæða til að fagna kýmninni, sem
full þörf er á í bókmentum vorum, ekki síður en annars-
staðar. Þeim hefur stundum hætt til að vera ekki ýkja
bragðmiklar, en úr því bætir ekkert betur en attiska
saltið. Það væri óskandi, að þessi þáttur skáldskaparins
þróaðist áfram. »Vér Islands börn, vér erum vart of kát«.
VI.
Drepið hefur verið á efni þau, sem skáldin taka til
meðferðar, minst hefur verið á hæfileikann til að blása
lífi í efnið, gera það sýnilegt lesandanum, vikið hefur
verið að málfærinu, stílnum, Það, sem nú hefur verið
sagt um meðferðina á efninu, snertir þá þætti, sem sízt
er unt að læra, þar sem mest veltur á gáfum, þótt þær
séu ekki einhlítar, heldur þurfi æfing og fágun að koma
til. Sá, sem ekki hefur átt augu skáldsins í æsku, fær
þau ekki siðar, sá, sem ekki á efni í stíl, þegar hann
byrjar að skrifa, verður aldrei ritsnillingur. En nú víkur
sögunni til kunnáttunnar, þess, sem hægt er að læra
með elju og meðalgáfum, þekkingarinnar á tegundum
skáldskaparins, forminu, aðferðunum.
Eg talaði um tegundir og form — engu líkara en
ég gerði ráð fyrir, að þar væri um fasta og óbreytan-
lega hluti að ræða. Brunetiére kvartar undan því í bók-
inni um natúralistisku skáldsöguna, að skáldin rugli saman
greinum skáldskaparins, lesandinn hljóti að þjást við þess
háttar rugling. Eg skal játa, að mér virðist ekki ástæða
til að vera úr hófi fram kveistinn. Þó að rithöfundarnir
dalsi dálítið milli hinna helguðu skáldskapartegunda, þó
að það, sem hann kallar smásögu, sé ekki annað en
lýsing eða ljóð í óbundnu máli; þó að höfundurinn kunni