Kirkjuritið - 01.01.1952, Side 32

Þjóðfélagsvandamálin og kirkjan.
Sá, sem skyggnist um í þessu þjóðfélagi og hefir eyru
til að heyra með og augu til að sjá með, mun fljótt kom-
ast að raun um það, að víða er pottur brotinn og mikil
þörf í lag að færa eða úr að bæta. Til þess þarf jafnvel
ekki mikinn raunsæismann og því síður sjáanda. Mér þyk-
ir trúlegt, að margur geti eftir slíka athugun tekið sér í
munn orð spámannsins foma: „Hjartað berst ákaft í
brjósti mér. Ég get ekki þagað.“
Félagslegu vandamálin taka yfir allt, sem er hugsað
og aðhafzt í orði og verki i þessu þjóðfélagi, og lausn
þeirra er torráðin gáta. Ég ætla mér ekki þá dul, að ég
sé þess umkominn að gera málinu full skil, en benda vil
ég á nokkur atriði, sem málið varðar og líklegt má telja,
að miðað gæti að lausn þess.
Fyrst er þess að geta, að þjóðfélagsvandamál eru ekk-
ert nýtt fyrirbæri í veraldarsögunni. Þeirra hefir gætt frá
öndverðum dögum kristninnar og raunar löngu áður en
hún hófst. Vandamálin hafa fylgt mannkyninu eins og
svartur skuggi frá árdögum sögunnar. Þau voru í fyrstu
fá og takmörkuð, en með vaxandi menningu má kalla,
að þau fylli allt félagslíf mannanna. Þau em ranghverfan
á hinni svokölluðu menningu og hafa reynzt óaðskiljan-
leg henni og þeirri lífsstefnu, er hún skapar á hverjum
tíma.
Frumkristnin átti sitt mikla vandamál, þar sem voru
þrælamálin. Menning fornaldarinnar hvíldi beinlínis á
þrælahaldi. Frjálsir menn lögðu stund á stjómmál og her-