Kirkjuritið - 01.01.1952, Side 34
32
KIRKJURITIÐ
gerast þræll áfengisins. Og sú menning, sem reist er á
áfengissölu og drykkjusjúkum mönnum og konum, verð-
ur meira eða minna fúin í rót niður. Sá, sem áfengis neyt-
ir í óhófi, skerðir sjálfan höfuðstól framtíðarinnar. Hann
varpar ekki aðeins fé sínu á glæ og veldur sjálfum sér
og sínum stundarógæfu. Afleiðingarnar koma niður á þjóð-
inni allri og einnig á óbomum kynslóðum. En það er sú
höfuðstólsskerðing, sem hver þjóð má sízt við.
Þá minni eg á vandamálið um uppeldi æsJcunnar. Mörg-
um hugsandi mönnum finst þar ekki vera allt með felldu
og viðhorfið breytt mjög frá því, sem áður var. Börn og
unglingar hafa losnað úr tengslum við heimilin. Heimilin
eiga að vera eins og vermireitir þjóðfélagsins. Þar á æskan,
hin verðandi framtíð þjóðarinnar, að vaxa upp við holl
skilyrði til þroska og manngöfgi og verða góðir borgarar
í lýðræðisríki. En áhrifamáttur heimilanna þverr, og skól-
unum tekst ekki að leysa sitt mikilsverða hlutverk af
höndum, svo að í lagi sé. Börnin verða þegar á skólaaldri
haldin sjálfræðiskennd og skeytingarleysi. Þau lúta hvorki
valdi heimila né skóla. Þegar þeir, sem nú eru á miðjum
aldri, voru að alast upp, lögðu börn og unglingar yfirleitt
kapp á það að stunda vel nám sitt í skólunum og búa sig
undir hverja kennslustund eftir fremstu getu. Nú ber það
oft við, að fjöldi barna, a. m. k. í kaupstaðaskólunum, læt-
ur sér fátt um finnast, þótt ólesin sé ein og ein náms-
grein, jafnvel tvær eða ef til vill allar dag og dag. Sóma-
tilfinning margra bama og unglinga er veik, kæruleysið
og trassaskapurinn hefir náð undirtökunum. En þegar
böm og unglingar venjast þessu skeytingarleysi í æsku,
er hætta á, að ár og dagur líði, unz þau bæta ráð sitt og
trúmennskan og samvizkusemin mega sin meira í fari
þeirra en kæruleysið. Nú má að vísu segja, að ungling-
amir séu spegilmynd af fullorðna fólkinu, sökin liggi því
hjá oss, sem eldri emm. Það er að minnsta kosti rétt,
að aldarhátturinn og agaleysið á flestum sviðum þjóðlífs-
ins er ekki vænlegt uppeldismeðal. Raunin verður líka sú,