Kirkjuritið - 01.03.1959, Side 6

PISTLAR
Ljótt, ef satt vœri.
1 Nýju Helgafelli (Nóv.—des. 1958) er viðtal, sem Matthías
Johannessen hefir átt við Þórberg Þórðarson rithöfund. Heitir
það: Síödegisstund í unnski-ptingastofunni. Þar er þetta m. a.:
„—- En hvernig er bezt að losna við persónuleikann ? Með því
að fara í klaustur?
-— Nei, ég held bænagerðir hjálpi manni ekkert í þessum efn-
um. Þær leysa ekki hnútana, þær bara færa þá svolítið til.
Menn hafa haldið, að kirkjan og trúarbrögðin hjálpuðu þeim
til þroska. En ég held þáu verki öfugt. Þau binda menn í dogm-
ur og færa í fjötra hindurvitna og hleypidóma og trúarhaturs,
sem ná valdi á manninum og deyfa hann frá að hugsa sjálf-
stætt. Ég held, að eina leiðin til að leysa hnútana sé sú að skilja
sjálfan sig og lífið til hlítar. Það getur mörgum fundizt það
erfitt, það getur kannski tekið þá nokkur jarðlíf. En ég held,
að önnur leið sé ekki hugsanleg. Trúarbrögðin hafa haldið
mönnum í andlegum viðjum og varnað þeim að skilja og verða
andlega sjálfbjarga. Þess vegna liggur allur þorri manna hund-
flatur og getulaus frammi fyrir hvers konar áróðri, og eru
brðnir svo andlega villtir, að það má segja þeim í dag, að það
sé hvítt, sem þeim var sagt svart í gær. Og menn hafa ekki við
að trúa. Þó að eitthvað gott kunni að liggja eftir kirkjuna, þá
er það hafið yfir allar efasemdir, að hún hefir unnið meira
skemmdarverk á sálum manna en nokkur önnur stofnun í
heiminum.
— En heldur þú ekki, að kirkjan gæti gert gagn?
— Jú, það gæti hún, ef hún breytti sér í þekkingarstofnun
og hætti við þetta háfleyga freyðandi kjaftæði, sem hún byrl-
ar fólki. Hér gæti spíritisminn komið kirkjunni til hjálpar sem
fræðigrein, og er að því leyti miklu betri en þetta undirstöðu-
lausa trúargjálfur. Spíritsminn getur fært mönnum rök og jafn-
vel sannanir fyrir framhaldslífi og gefið fólki nokkrar bend-