Kirkjuritið - 01.06.1971, Qupperneq 68

öruggari geymslu í Kaupmannahöfn.
Slíkt bar þó varla á góma þeg-
ar handrit voru afhent nú fyrir
skemmstu, og hefði þá mátt meira
geta Brynjólfs biskups a. m. k.
Kristinn þáttur bókmenntanna er
að verða frœðimönnum nœsta Ijós.
Elztu bókmenntir norrœnar eru
prédikanir og helgisögur ritaðar
snemma á 12. öld.
Að sjálfsögðu var Biblían þegar
frá upphafi mikilvœgust rita í hinum
kristna heimi og frásögur Gamla
Testamentisins hafa vafalaust beint
og óbeint verið uppspretta, sem ver-
aldlegar og trúarlegar bókmenntir
hafa streymt frá. Má minna á í þessu
sambandi hversu íslendingabók Ara
er talin af sumum vera í verulegum
atriðum, hvað byggingu snertir,
runnin frá ritum Gamla Testamentis-
ins.
Boðskapur Nýja Testamentisins
hefur og borizt með pistlum og guð-
spjöllum víða um hinn kristna heim
ásamt með prédikunum út af þeim,
þannig, að ritningarstaðir og orða-
sambönd Heilagrar ritningar hafa
mjög snemma orðið almenningseign
og haft áhrif á ritað mál og yfirleitt
hugsunarhátt manna.
Prédikanasöfn þegar frá 4. og 5.
öld eru gífurleg að vöxtum, bœði
homiliur og sermoner.
Heilagra manna sögur verða
snemma fyrirferðarmiklar, „apokryf"
guðspjöll, kirkjusögur, veraldarsögur,
œvisögur ýmiss konar, ferðabœkur,
frœðslurit, bréfasöfn að ógleymdum
Játningum Augustinusar. Allt er þetta
gagnsýrt kristnum anda. — Á við
um mörg þessi rit það, sem A. Holst-
66
mark segir um A. M. 237 a fol,
efnisval bendir til prests og efn|S'
meðferð til skólameistara. Vafalaast
hafa hinir fyrstu kristnu trúboðor
komið með bœkur með sér. Athygl'5'
vert er, að bœði sögnin að r i t a °9
að s k r i f a munu vera af kristnLM11
uppruna, þótt sú síðari sé upphaf'
lega latnesk, en líklega til okkar
komin vestan um haf.
Próf. Jón Helgason hefur bent ð'
að lítt sé hugsanlegt, að íslending0'
sögur lýsi trúarhugmyndum, er haf'
verið ríkjandi hér á landi, áður e(]
kristni kemst hér á, á raunhœfan hátt-
Þar sjáist aðeins, hvernig men11
meira en 2 öldum eftir að kristni v°r
lögtekin hafi hugsað sér heiðn0
menningu og hugsunarhátt. Hafa
frœðimenn og bent á, að goðafrceð'
Snorra sé mjög mótuð trúarlega,ri
hugmyndum samtíðar hans.
Heilög ritning er mikið grundvall'
arrit menningar okkar og trúar
þarf ekki að benda á hið síðara.
þýðing hennar hlýtur því að vetö
mikill viðburður.
Er fundum okkar Ásmundar bisk'
ups Guðmundssonar bar síðast san1'
an, var hann sem fyrr brennandi '
andanum að þýðingu Bibllunnar yfð'
flýtt sem allra mest og þýðendan1
sköpuð sem bezt aðstaða til starf0;
Ef ég man rétt, störfuðu þeir sr. Gís^'
Skúlason að þýðingu Nýja Testa;
mentisins um hrlð. Síra Gísli hafð'
unnið að þýðingu Gamla Testamenr’
isins undir yfirumsjón Haraldar Níel5;
sonar, er frá 1897 var aðalþýðaná'
Biblíuþýð. þeirrar, er við enn noturn-
Þýðingarnefndin þá gaf út sýn'5'
horn þýðingar sinnar, Genesis 1899/
Á