Nýjar kvöldvökur - 01.04.1959, Blaðsíða 16

54
BJÖRN í SYÐRA-GARÐSHORNI
N. Kv.
óþurrkar, að töður voru ekki hirtar víða
fyrr en eftir höfuðdag og þá svo skemmdar,
að lítt voru nýtar. Oft gengu þá og krapa-
hríðar, og segja svo sumir, að nálega snjóaði
niður í hyggð í hverri viku um sláttinn.
Eirði málnytufénaður illa í högum og leit-
aði húsa og skjóls í slíkum fádæmum; varð
og gagnslítill af þessu öllu. Þá hættist það
ofan á, að mislingasótt gekk um land allt
og varð mannskæð víða. Lá fólkið í kösum
að segja má, veikt og máttdregið af sóttinni,
og skorti góða næringu og hjúkrun. Læknar
voru fáir og hjuggu strjált, enda kunnáttu
þeirra ennþá svo áfátt, að skammt hrökk í
mörgum tilfellum. Köld, loftlítil og rökkv-
uð húsakynni gerðu og sitt til þess, að sóttar-
farið varð banvænna en annars mundi. Þetta
háginda sumar bjó Björn í Syðra-Garðs-
horni. Margir, þó gætu aðhafzt, voru hættir
að slá, þar sem mikið hey og stórskemmt lá
undir. En svo var sagt, að Björn í Garðs-
horni slægi slyndrulaust, þó að ekki þornaði
strá viku eftir viku, og liafði þau orð um,
að ekki mundi saka, þó laust væri grasið,
ef allt ætlaði að forganga. Um höfuðdag
brá tíð til batnaðar, og er sagt, að þerrir
gengi þá góður allt að hálfum mánuði.
Hirtu menn þá hey öll, sem laus voru, en
urðu víða lítil og slæm og svosem ónýt.
Björn var þá húinn að losa mikið, þegar
þurrkurinn kom, og lauk við heyskap með
furðugóðum árangri eftir allt saman. Verk-
fýsi, áhugi og kapp Björns var með afbrigð-
um mikið, hvort heldur var á sjó eða landi.
Sögðu menn, að ekki hefði hann verið mikill
fyrirhyggjumaður á sjó og ekki sjódeigur
og sjódjarfur nær við of; mælir margt með
því, að svo hafi verið. En livað sem um þetta
er að segja, þá er það fullvíst, að Birni barst
aldrei á eða fór slysfarir á sjó um alla þá
tugi vertíða, sem hann fór með skipsforrá.ð.
En aflasæll þótti hann löngum og var vin-
sæll af hásetum sínúm alla stund. Ytti þó
á lið sitt til aðgerða og rak eftir endalaust
með hvatningunni: „Hanú, hanúu, og lifir
það orðtæki Björns enn hér í Svarfaðardal.
Það sögðu mér gamlir menn, sem með Birni
höfðu verið, að það líkaði honurn hezt, ef
hver rak eftir öðrum, og ekki þykktist hann
við, þó að hann fengi í sinn hlut slíkar á-
minningar.
Björn var greiðamaður og laus við öfund
og alla skylda ómennsku, hispurslaus og
hreinskilinn og ekki undirhyggjumaður.
Oft glaðvær í viðmóti og karlmannlegur og
hress í anda og gekk í gegnurn lífið með
öryggi þess manns, sem tekur erfiðleikun-
um með von um, að sigra megi, og trúir á
mátt sinn og forsjá guðs. Af þessu varð
Björn vinsæll og ágætlega metinn hjá öllum
þeim, sem af honum höfðu einhver lcynni.
Barnmargi Þingeyingurinn, Björn Jónsson,
sem hingað kom í Svarfaðardalinn með efni
í minna lagi, komst síðar í þægilegar hjarg-
álnir og varð með betri hændum sveitarinn-
ar. Varð ættfaðir margra dugandi og heið-
\irðra manna og kvenna í Svarfaðardal og
víðar, og hafa sumir þeirra hafizt til virð-
inga og trúnaðar og gefið góða raun.
Björn Jónsson var maður eigi kvellisjúk-
ur um dagana, þegar frá er tekið fótarmein-
ið, sem áður er á minnzt. Einfalt og kjarn-
gott fæði og hlýr klæðnaður hefir að veru-
legu leyti orðið honum heilsulind. Hann
andaðist í Syðra-Garðshorni hjá dóttur sinni
og tengdasyni í maímánuði árið 1918 á átt-
unda ári hins níunda tugar.
Börn Björns í Syðra-Garðshorni og Jóhönnu konu
hans voru 11, af þeim komust 7 til fullorðinsára, en þau
voru:
1. Anna, átti Jón Hansson. Lengi ábúendur í Miðkoti
á Ufsaströnd.
2. Jóhanna María, átti Júlíus Daníelsson frá Tjarnar-