Sjómannadagsblaðið - 01.06.1996, Qupperneq 8

8
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
í Grímsnesinu hlýt ég að koma að því
að enn styrkari stoðum verður að
skjóta undir reksturinn. Því veldur
sundlaugin og það starfsfólk sem
nauðsyn ber til að hafa á staðnum og
í þessu skyni hef ég nú sent bréf til
allra stéttarsamtaka á Norðurlönd-
um. Þar hef ég boðið þeim svæði
undir sumarhús, enda verið að gæla
við þá hugmynd að koma þarna upp
sérstöku sumardvalarhúsahverfi
Skandinava. Við höfum þegar fengið
nokkur svör, sumir hafa afþakkað
þetta, en aðrir vilja gjarna athuga
málið. Vonandi á þetta eftir að skila
einhverjum árangri.
Þá hefur mikið fé verið lagt í leit að
heitu vatni — að vísu með misjöfnum
árangri — en nú hefur fundist heitt
vatn í Mýrarkotslandi, og höfum við
ástæðu til að vona að sprunga þaðan
liggi undir okkar landareign. Þetta
verður vandlega skoðað."
Umboðsmaður aldraðra
„En svo við hverfum frá málefnum
Sjómannasamtakanna í bili þá langar
mig til þess að víkja að því að ég hef
nú lagt fram á Alþingi tillögu til
þingsályktunar um umboðsmann
aldraðra. Við lifum í landi mikilla
umbreytingatíma og allir verða að
horfa fram til þess dags þegar að
starfslokum dregur. Margur hyggst
búa sig undir þessi umskipti með því
að leggja fyrir og þá er sá grundvöllur
sem treyst er á í dag ekki síst greiðsl-
ur frá lífeyrissjóði og frá almanna-
tryggingum um leið. Þá taka menn
eftir föngum tillit til skattamála og
hvernig um samspil tekna og gjalda
er búið. Menn gera sínar áætlanir eft-
ir bestu vitund — en síðan kann svo
að fara að ekki stendur steinn yfir
steini að nokkrum árum liðnum
vegna ófyrirsjánlegra breytinga,
gjarna vegna ráðstafana stjórnvalda.
Er það í sjálfu sér mjög alvarlegt mál
og bagalegt að ekki skuli tök á að
koma á einhvers konar stöðugleika í
þessum málaþætti.
í greinargerð með þessari þings-
ályktunartillögu kem ég einnig inn á
hve mikilvægt það er fyrir starfsfólk
heimila aldraðra að geta vísað á ein-
hvern ákveðinn aðila sem hefði það
hlutverk að gæta hagsmuna hinna
öldruðu. Meðal annars hafa komið
upp vandamál gagnvart ættingjum
vegna peningamála og fasteigna.
Þessi mál eru ekki mörg, en í ljósi
þess fjölda sem á dvalarheimilum býr
og á hjúkrunarheimilum er þörf á að-
ila sem vísa mætti á þegar slíkar deil-
ur rísa. Slíkur umboðsmaður mundi
létta miklu og leiðu fargi af starfsliði
heimilanna. Sem dæmi má nefna að
maður sem lenti í alvarlegum málum
vegna ábyrgða er hann hafði tekist á
herðar vegna barna sinna mátti þola
að lánastofnun ein skerti ellilífeyri
hans til endurgreiðslu fjárins.
Þá er því ekki að leyna að þegar
kemur að viðskiptum við kerfið og
þá ekki síst Tryggingastofnun ríkis-
ins — þótt þar sé hið besta og hæfasta
fólk sem hvers manns vanda vill leysa
— þá vill leiðin um kerfi stofnunar-
innar verða mörgum vandrötuð, svo
ekki sé meira sagt. Bótakerfið er satt
að segja orðið slíkur frumskógur að
engin vanþörf er á aðila sem leið-
beint geti öldruðum í gegnum hann.
Aðstoð við fólk í þessum efnum
mætti einmitt hugsa sér að félli undir
verksvið umboðsmanns.
Og svo ég haldi mig enn um sinn
við þingmálin, þá vil ég koma því að
að ég bíð spenntur eftir að sjá hver
niðurstaða þeirrar nefndar verður
sem skipuð var í kjölfar þeirrar
þingsályktunartillögu minnar að
rannsókn yrði gerð á því hver staða
sjómanna er til réttarbóta vegna
slysa sem þeir verða fyrir við störf
sín. Þessi nefnd hefur verið lengi að
störfum og vonast ég nú til að sjá
árangur af því starfi, því enginn vafi
leikur á að tryggingamál sjómanna
eru í miklum ólestri. Er ósk mín sú að
þetta starf verði til þess að málum
verði kippt í liðinn á þann hátt að
allir fái vel við unað.“
Tekiö að huga að
hátíðarhöldum í tilcfni af 60
ára afmæli Sjómannadagsins
„Að tveimur árum liðnum verður
Sjómannadagurinn 60 ára og er
þegar tekið að ræða hvað gera megi
til að minnast þeirra tímamóta, líkt
og þegar Sjómannadagurinn átti
hálfrar aldar afmæli árið 1988. Skotið
hefur upp hugmynd sem þá var rædd,
en hún var sú að fá þekkt glæsiskip úr
flota gamalla seglskipa til þess að
heimsækja landið. Þetta stóð semsé
til árið 1988, en var ekki unnt þá þar
sem slík skip söfnuðust saman í
Astralíu, vegna 200 ára afmælis álf-
unnar sama ár. Þetta er þegar tekið
að kanna og senda bréf út í heim.
Þetta er samt aðeins ein þeirra
hugmynda sem upp hefur skotið, því
fleiri eru á döfinni: Þar á meðal er sú
að hér í Reykjavík hefur fram að
þessu ekki verið neitt minnismerki
helgað sjómönnum og sjósókn frá
fortíð til nútíðar. Því erum við þegar
farnir að leita til margra aðila um
samstarf um að reisa slíkt minnis-
merki sem þá mundi væntanlega
verða valinn staður á strandlengj-
unni með Sæbrautinni eða á hinum
nýja og glæsilega miðbakka við
Reykjavíkurhöfn. Þessi hugmynd
vonum við að verði orðin að veru-
leika á Sjómannadaginn 1998. Fleiri
hugmyndir hafa skotið upp kolli en
þetta læt ég nægja í bili.“
Sjómannadagurinn í ár —
legsteinn helgaður týndum
sjómönnum
„Nýlega kom að máli við mig sjó-
mannskona sem misst hafði bróður
sinn í sjóslysi nærri 1960. Æ síðan
hefur hún fundið til þess sem fjöldi
annarra að ekki er um neinn stað að
ræða sem þeir geti horfið til sem
minnast vilja ættinga sinna úr sjó-
mannastétt sem horfið hafa með
þessum hætti. Lagði hún til að leg-
steinn eða minnismerki helgað þess-
um mönnum yrði sett upp í Fossvogs-
kirkjugarði, en þetta hefur þegar
verið gert víðs vegar á landinu. Þar
eru á rituð nöfn manna sem í sjó hafa
farist en ekki fundist og dánardægur
þeirra. Þetta mál er nú verið að
skoða í stjórn Sjómannadagsráðs og
höfum við rætt það við Kirkjugarða
Reykjavíkur og aðra sem málið varð-
ar. Er þar skemmst frá að segja að
þegar liggja fyrir frumteikningar af
þremur öldum úr steini, sem hugsa
mætti sér að settar yrðu upp við Foss-
vogskirkjuna að baki minnisvarða