Sjómannadagsblaðið - 01.06.1996, Síða 40
40
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
an með briminu spölkorn í átt til
lands, en þá festist vírinn frá henni í
botni.“
Háskaför út á rifíð
„Við á „Sigurfara“ höfðum nú sótt
línubyssuna og snerum þegar aftur
og komum okkur fyrir við stjóra á
milli brimgarðsins og lands, eins
nærri brimgarðinum og við þorðum.
Þar var skotið af línubyssunni, en
árangurslaust, eins og ég sagði. En
þegar hér var komið sögu voru tvö
fjögurra manna för sem við í Stafnes-
hverfi höfðum yfir að ráða komin á
vettvang. Annað átti Metúsalem
Jónsson, faðir minn, en hitt átti Guð-
jón Eilífsson og fór svo að þau skiptu
sköpum við björgunina.
Baujuna hafði rekið út á mitt rifið.
En ekki var viðlit að nota vélbátinn
til þess að sækja hana, eins og að-
stæður voru. Þess í stað fórum við í
land og sóttum annað fjögurra
manna farið, og gekk Guðmundur,
sem var formaður á vélbátnum og
segja má að hafi stjórnað öllum
björgunaraðgerðum, þannig frá því
að það átti ekki að geta sokkið —
bæði með því að festa við það röð af
belgjum og setja undir kjöl á því.
Gáfu sig sex menn fram til þeirrar
háskaferðar að sækja baujuna: Þeir
voru bræðurnir Guðjón og Daði Ei-
lífssynir, Steingrímur Jónsson frá
Tjörn, Jóhannes frá Gauksstöðum,
og bræðurnir Jón og Stefán Jóhanns-
synir. Fjórir af þeim reru bátnum og
Jóhannes stýrði. Þeir höfðu með sér
kaðal til þess að festa við baujuna og
var hinn endi kaðalsins um borð hjá
okkur í vélbátnum, en við héldum
okkur á hylnum milli rifsins og lands,
sem fyrr segir.
Ekki hafði enn tekist að ná bauj-
unni þegar tveir mannanna á hval-
baknum köstuðu sér í sjóinn, með
nokkru millibili þó. Þeir á fjögurra
manna farinu sneru til móts við þá og
tókst svo giftusamlega til að þeir
náðu báðum lifandi upp í bátinn. Þar
fór betur en á horfðist, því mennirnir
tveir hefðu aldrei haft það af að
synda til lands. Af litla bátnum var
þessum skipbrotsmönnum svo kom-
ið um borð í vélbátinn til okkar og
Undir Stafnesvita, en hann var rétt nýlega
reistur þegar „Jón forseti" strandaði.
fórum við með þá upp að klöppun-
um, en þar beið þá læknir, Helgi
Guðmundsson úr Keflavík, ásamt
fjölda manns. Þar á meðal voru
menn úr Reykjavík, en fregnin hafði
þá þegar flogið þangað og víðar. Að
því búnu héldum við á vélbátnum
aftur út á hylinn.
Björgun þessara tveggja manna
hafði tafið tilraunir til þess að ná
baujunni, en nú sneru menn sér
ótrauðir að því verki og voru þeir
ákaflega lengi að berjast út að bauj-
unni, enda fyllti bátinn næstum strax
og þeir voru stöðugt að taka niðri.
En um síðir tókst þeim að handsama
hana og binda við hana kaðalinn.
Hnútinn batt Stefán — og hans hnút-
ar biluðu ekki.“
Alvarlegt áfall —
taugin slitnar
„En nú höfðu aðstæður batnað
mikið þar sem tógi hafði verið komið
út í togarann og tóku nú þeir sem um
borð í honum voru, ellefu menn, að
draga árabátinn út til sín yfir rifið.
Þetta tókst en reyndist miklum erfið-
leikum bundið, því auðvitað fyllti
bátinn á leiðinni og hann var ekki
léttur í drætti. En þegar búið var að
festa bátinn við síðu togarans og fjór-
ir af skipbrotsmönnum höfðu komist
niður í hann, var hann orðinn svo
þungur að ekki var um annað að
ræða en draga hann í átt til lands.
Gekk það giftusamlega og var þeim
komið um borð í vélbátinn.
Báturinn var þegar dreginn út að
nýju og veittist skipbrotsmönnum
það nú erfiðara, því þeir voru nú fjór-
um færri um dráttinn, eða sjö menn.
Náðu þeir honum ekki jafn nálægt
togaranum og áður, en þó komust
tveir menn niður í hann. Þá var slík
ókyrrð við skipið að ekki var um ann-
að að ræða en láta bátinn lausan og
voru þessir tveir dregnir að vélbátn-
um og gekk það vel. En nú var bátur-
inn orðinn svo laskaður að ekki var
um annað að ræða en taka hinn ára-
bátinn og var hann útbúinn með
belgjum og öðrum varnarbúnaði eins
og sá fyrri.
Það með voru aðeins fimm menn
eftir um borð í togaranum til þess að
draga bátinn út og gekk það að von-
um mjög seint og illa. Báturinn
komst nú ekki jafn nærri og í tvö fyrri
skiptin og komst sá sem fyrstur stökk
um borð í hann með miklum erfið-
leikum. En ekki hafði hann fyrr náð
að komast um borð en ólag reið yfir
og taugin slitnaði. Vonbrigði manna
voru ólýsanleg — en ekki var um
annað að ræða en að draga bátinn til
lands með þennan eina mann.
Þeir voru nú aðeins fjórir eftir á
hvalbaknum og þar sem annað virtist
vonlaust tóku þrír af þeim þá áhættu
að stökkva í sjóinn og reyna að synda
til lands. Fyrsti maðurinn sem stökk
hafði ekki gæfuna með sér: hann
komst aðeins skamman spöl, en
hvarf þá í brimrótið og sást ekki
meir. Hann hafði tekið af sér beltið
og var mér síðar sagt að hann hefði
verið besti sundmaðurinn um borð
og hefur ætlað að treysta á sund-
mennsku sína. Sá næsti sætti lagi að
varpa sér á stóra öldu og láta hana
bera sig sem næst landi og tók þá
sundtökin. Til allrar hamingju
heppnaðist þetta, hann náði að bátn-
um og var bjargað um borð í hann.
Þessi maður var Frímann Helgason,
síðar þekktur íþróttafréttaritari, og
man ég hve hann var hress og bar sig
vel, þegar hann kom upp í bátinn.