Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1926, Side 19

Eimreiðin - 01.01.1926, Side 19
^■MReiðin ÍHALDSSTEFNAN 15 yndu stefnunnar. Þegar stjórnlyndið hefur farið að seilast af v°ru inn á svið atvinnuveganna, hefur verzlunin venjulega °rðið næst hendi þess, og það hefur reynt að kiófesta einka- á einhverjum vörutegundum til að byrja með, en jafn- aiT1t haldið hátt á lofti þeirri hugsjón sinni, að ná þessari 9rein atvinnurekstrarins algerlega úr höndum einstaklinganna Undir umráð ríkisvaldsins. Þó er rétt að geta þess, að einka- ?aia á tilteknum tollvörutegundum hefur sumstaðar verið lög- lc*u til að afla ríkissjóði tekna, án þess að forgangsmenn a 1 verið svo stjórnlyndir, að þeir teldu tilhögunina að öðru Vh betri en frjálsa verzlun, og er tóbakseinkasalan, sem hér Var 1922 til 1925, dæmi upp á þetta. Þessi þjóð hefur nú I ernur öðrum fengið að kenna á mistökum velmeinandi stjórn- ms í þessu efni. Verzlunareinokunin, sem var lögleidd hér . ~> drap svo gersamlega alla framtakssemi og sjálfsbjargar- e‘tni úr þjóðinni, að þau árin, sem eldgos eða önnur rö>ndi bættust ofan á, lá við landauðn af mannfelli. Mót- a^^^tróttur þjóðarinnar gegn óblíðu náttúruaflanna kulnaði e9 út í því frosti framtaksleysis, sem einokunin leiddi yfir atvinnulíf þjóðarinnar. sett ^'n^’nu meðan heimsstyrjöldin stóð sem hæst, voru ^ hér lög, sem heimiluðu landsstjórninni að taka í sínar etldur einkasölu á steinolíu, með tilteknum skilmálum. Ástæð- ar ^yrir þessari löggjöf voru annarsvegar stríðsástandið, og v„lnn tyrir því, að svo kynni að fara um þessa nauðsynja- n U Sem um sumar aðrar, að enginn gæti fengið hana keypta o]j a. *an<dsstjórnin. Hinsvegar var þá lítil samkepni um stein- a,dUsölu hingað, eitt félag einungis rak steinolíuverzlun að stað- sp.ri’ °S sú veika viðleitni til samkepni, sem upp hafði komið Ustu árin, þótti ekki einhlít til að tryggja eðlilegt verð. eftir . e,rnildin frá 1917 var aldrei notuð á stríðsárunum, og a® stríðinu linti, fór að koma fram eðlileg samkepni í ^jolíuverzlun. En eftir stjórnarskiftin í marz 1922 var ríkis- fyr- asoiu st<ett n ettir bessari gömlu heimild, þótt allar ástaeður ta\fenni væru burtu fallnar. í reyndinni lenti einkasalan féjg6^1 1 höndum stjórnarinnar, heldur hjá erlendu steinolíu- itia Sem svo ha9stæÖ3n einkasölusamning við stjórn- að undrum sætir. Öllum landsmönnum var, að viðlögðum
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Eimreiðin

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.