Eimreiðin - 01.01.1926, Qupperneq 21

E,MREIÐIN
ÍHALDSSTEFNAN
17
^°nir um að einslaklingsfrplsið muni vera þess megnugt að
æta úr erfiðleikum lífskjaranna fyrir þá sjálfa eða aðra, sem
Jikt
er ástatt um. Nú er það svo um hvern atvinnurekanda,
frjálsræðið er honum lífsnauðsyn til þess að atvinna hans
ae« blómgast. Hann verður að vera frjáls að því að beita
ramtakssemi í allar áttir til þess að sigrast á mótstöðu þeirri,
Setn andstæð öfl náttúrunnar stöðugt veita starfsemi hans.
etta er atvinnurekandanum nauðsynlegt, ekki einungis til
_Ss. að hann geti borið hæfilega mikið úr býtum sér og
®lnum til lífsframfæris, heldur engu síður til þess, að hann,
^Vernig sem á stendur, geti greitt verkafólki svo viðunanlegt
auP. að það vilji halda áfram að stunda atvinnuna, að því
ðl svo vel, að það ekki sjái sér hag í að flytja burtu til
annara staða innanlands eða utan, þar sem atvinnuskilyrðin
sVnast vera betri. Ef stjórnlyndið leggur höft á atvinnurekst-
J|rinn. þá finnur atvinnurekandinn fyrst til þeirra, af því að
au hefta hans gerðir beinlínis. Hann er því allajafna tilbúinn
^ótstöðu gegn þessum höftum. En verkamaðurinn bíður
til
^?lla af þeim á þann hátt, að atvinnurekstrinum hnignar, hann
Ser> að fyrirtækin ganga illa og að atvinnan bregst, en getur
e'natt ekki gert sér fulla grein fyrir hvað veldur, ímyndar
Ser jafnvel máske að bæta megi úr með enn þá meiri opin-
err> íhlutun, með víðtækari stjórnsemi, enda vantar þá sjaldn-
fsl fortölur í þessa átt frá forkólfum stjórnlyndisins. Það er
1 ekkert óeðlilegt, þótt verkamennirnir verði móttækilegir
^ lr kenningar stjórnlyndisins, en atvinnurekendurnir haldi
ernur uppi frjálslyndu stefnunni.
^a er og eðlilegt, að umrótsgirni þrífist betur meðal þeirra
g^anna, sem eiga við erfið lífskjör að búa. Löngunin til þess
þe lífskÍör sin vei-ður þessum mönnum ærin hvöt til
_^Ss að aðhyllast breytingar, í von um að þá batni. Þeir geta
v,su verið mjög íhaldssamir að eðlisfari, og þess má finna
jr?r9 dæmi, að megn mótstaða gegn nýjungum hefur komið
ea t>eim mannflokkum, sem síðan nutu hins mesta gagns af,
k nYlungin þrátt fyrir mótspyrnu þeirra var komin í fram-
ætnd. En auðsjáanlega verður þó betri jarðvegur fyrir íhalds-
lna meðal þeirra, sem sjálfir finna, að þeir njóta verð-
tanna, sem umrótsgirnin er að ráðast á, heldur en meðal
2