Eimreiðin - 01.04.1929, Síða 80
eimreiðin
Flóttinn úr kvennabúrinu.
Eftir Áróvu Nilsson.
[Skömmu fyrir jólin í vetur kom út hjá einu stærsta forlagi Norður-
landa, Albert Bonnier í Stokkhólmi, ferðasaga, sem vakið hefur mikla
eftirtekt. Bókin nefnist „Flykten frán Harern" og er eftir sænska konu,
Aróru Nilsson að nafni. Skýrir hún þar frá ferð sinni til Afganistan,
dvöl sinni þar, og því, hvernig henni að lokum hepnaðist að sleppa
þaðan úr landi og úr fjötrum þeim, sem hún hafði bundið sér óafvitandi
með því að gerast eiginkona afgansks manns, er hún hafði kynst í Ber-
lín, meðan hún dvaldi þar við nám. Arið sem leið var Afganistan á allra
vörum, fyrst vegna ferðar þeirrar, sem konungshjónin þar fóru uW
Evrópu, og síðar vegna uppreisnar þeirrar, sem þar hefur geisað að
undanförnu gegn Amanullah konungi. Uppreisn þessi brauzt út eftir að
konungur kom heim úr Evrópuför sinni og var hafin gegn umbótatil'
raunum hans í landinu og viðleitni hans til að útrýma hinum villimann-
legu siðum Afgana, sem ríkt hafa í landinu um aldir og ríkja enn, — °3
taka upp siði og háttu Evrópumanna. Eins og kunnugt er, hafa þessar
umbótatilraunir Amanullahs konungs algerlega mistekist. Er Afganistan
nú því sem næst lokað land og öll umbótaviðleitni konungs að engu
orðin. Kolsvart erfðavaldið drotnar þar nú eins og áður. Eftir að hafa
lesið Iýsingar Aróru Nilsson af landinu og íbúum þess, skilst mann'
betur en áður, hve voldugt það vald er, sem stjórnað hefur uppreisninm
f Afganistan og fjandskap þeim gegn vestrænni menningu, sem brotist
hefur út þar í landi hvað eftir annað og síðast nú i vetur. í formál®
sínum fyrir ferðasögunni segir höfundurinn meðal annars: „Ég hef varast
að lita frásögn mína, til þess að auka áhrif hennar. Þess vegna hef áS
heldur ekki dómfelt fólk það, sem varð á vegi mínum það hörmungarar,
sem ég dvaldi í afgönsku kvennabúri. Ég hef leitast við að skýra frá þvl’
sem fyrir mig kom, fordómalaust, blátt áfram og á auðskilinn hátt. Um
fram alt hef ég gætt þess, að halla hvergi réttu máli, en sagt satt og r®lf
frá í hvívetna. Því get ég þó bætt við, að það sem fyrir mig kom í N’
ganistan hafði meiri áhrif á mig en svo, að ég fái til fulls lýst þvl 1
orðum. En ég hef hætt á að rita um þetta af því, að ég er ein af þel1^
örfáu útlendra manna, sem kynst hafa ásfandinu í Afganistan eins og Þa
er í raun og veru“.
Með því að birta hér ferðasögu þessa í þýðingu gefst Iesendum Einir-
tækifæri til að kynnast þeirri Asíuþjóðinni, sem einna mesta eftirl^1
hefur vakið í augum heimsins nú upp á síðkastið vegna nýafstaðim1®
viðburða, og jafnframt fá þeir skygnst bak við tjald það, sem skilur
Austur- og Vesturlönd. Má vera að mönnum gefist þá nokkuð önnur