Eimreiðin - 01.04.1929, Blaðsíða 102

EIMREIÐIN
JÓN VÍDALÍN OG HANS POSTIL. En biografisk og litterærkritisk
Undersögelse af Arne Möller. Odense MCMXXIX.
Það er æðiljóst merki þess, hversu margt er ógert í íslenzkum sagna-
vísindum, að nú skuli koma hér fyrsta bókin um Jón Vídalín og postillu
hans, einn frægasta biskup kirkju vorrar og langfrægustu guðsorðabókina
í óbundnu máli. En svona liggja verkefnin ailstaðar óunnin.
Dr. Arne Möller hefur ritað margt áður um íslenzk efni, og komst
að fullu og öllu í hóp fræðimanna, er fást við íslenzkar sögurannsóknir,
með bók sinni um Hallgrím Pétursson og passíusálmana. Hér er um
talsvert stærra og yfirgripsmeira verk að ræða, og verður hér ekki kostur
að rita um bókina, heldur aðeins minnast á hana fáum orðum.
Höfundurinn skiftir riti sínu í tvo aðalparta, sem hann kallar: „Manden"
og „Bogen". Er fyrri kaflinn um Jón Vídalín, en síðari kaflinn rannsókn
á ritum hans og prédikunum, einkum postillunni.
Æfisaga Jóns Vídalíns er hér skráð talsvert fyllri en fyr hefur ger1
verið, og rakin alveg eftir frumheimildum. Er birt margt úr bréfum hai's
og annara. Ber ekki svo lítið á milli í þessari æfisögu og í þvf, se"1
Jón J. Aðils segir um Jón Vídalín í bók sinni um Odd lögmann Sigurðs-
son, enda var flestum ljóst, að sú mynd var ekki dregin af nægilegri "a"
kvæmni og ærið hlýjulaust til þessa mikla atkvæðamanns.
Mynd dr. Arne Möllers er vafalaust miklu réttari. Kemur hér vel fra"1
hið mikla örlæti og veglyndi Jóns biskups, höfðingsskapur og rausn. E”
ekki þori ég að dæma um það, hvort allar hliðar hans koma skýrt í lj°s'
Enda ætlast höf. ekki til þess, að hér sé um fullkomna æfisögu að r*Öa,
heldur vill hann með þessu leggja þann grundvöll, sem hann svo reis'f
á skoðanir sínar á vísindastarfsemi og bókagerð Vídalíns.
Síðari partur bókarinnar er því aðal-kafli hennar, og það er hans