Eimreiðin - 01.01.1935, Side 72

TRÚIN Á HAMAIl OG SIGÐ
EIMREHX*
60
ui' auðmaðurinn. Grigori Zillnirg farast þannig orð um hann:
„Erkifjandi byltingarinnar er ekki auðmagnið, heldur óskil-
getið afkvæmi þess, millistéttamaðurinn“. Og að hoði Lenins,
að hvltingu Iokinni, skyldi „Bursju“, borgari, fá minstan
hrauðskamt allra í sinn ask, í mathúri stjórnarinnar, „svo lítinn,
að hann hára gleymdi ekki lyktinni af því“. Æðsti prestiU'
rússneskrar öreigamenningar, Lunatscharki, lýsir horgaralega
menning hvað eftir annað í skilyrðislaust bann, í málgagni
sínu „Proletarskaja Kultura“. Eftirfarandi sálmur hefur hirzt
þar:
„í nafni morguns vors hrindum vér Rafacl á l)ál,
seljum fornar disir mcnta á vald tortímingar
og kremjum hlóm fagurra lista.
Stúlkurnar, sem framganga í voru dýrðlega framtiðarriki,
skulu fegurri Venus frá Miló“.
Efni þessa sálms mundi hljóða á íslenzku máli eitthvað á þessti
lund: í nafni nýrrar dögunar kyndum vér hálköst af ljóðuin
Hallgríms, Matthíasar og Einars Benediktssonar, sendum andn
islenzkrar sagnsnildar inn í ríki þagnarinnar og mölvum méh
smærra trúræn listaverk Einars Jónssonar.
Menning öreigavaldsins er mjög ólík þeim menningarstefniiin-
sem sagan kann frá að segja. A henni sjást engin fingraför
neinna einstaklinga, því hver og einn hefur á undursamlegan
hátt týnt svo að segja sjálfum sér inn i heildina, sál sinni, gáf'
um, aðal, en hinir mörgu einstaklingar, sem koma úr austri og
vestri, stíga á dulrænan hátt fram sameinaðir í anda nnígsins.
sem skapar svo sín ódauðlegu listaverk, skrifar sinar óumræði'
lcgu hækur og svngur sína voldugu söngva. Hinir nýju söng'-'
arar svngja fvrst og fremst vélinni lof, kraftinum. sementinih
járninu. Það getur að vísu verið óþarfi að svngja þvi nokkra
söngva, því vélin sjálf, verksmiðjan, mótorinn, híllinn ráð:>
yfir mikið hærri tónstiga en nokkur mannsrödd. Því getm'
verkamaðurinn lálið sér nægja aðeins að hlusta, hlusta á há'
væran, magnþrunginn, seiðandi samhljóm jötunvélanna
þvo sig hreinan í endurleysandi krafti þeirra. Hefði hann löng'
un til þess að kasta sér á knén, átti hann að krjúpa mætti slikrd1
dularorku, og anda hennar skyldi tilheiðsluþrá hans helgnð-
Bækur öreiganna áttu að skrifast á annan hátt en hókment"