Eimreiðin - 01.04.1941, Page 121

EISIREIÐIN
RITSJA
233
telur ])ó, að nauðsynlegt sé til
'erndar tönnum, að fæðan sé auð-
Ug kalki og D-bætiefnum. Tann-
skemmdir telur höf., að ekki geti
stafað af fábreyttu fæði, því ]>jóð-
flokkar, sem lifa á gerólíkum fæðu-
tegundum, geti haft afbragðs tennur.
^tinnist hann á Indíána sem slika,
‘>ður en livítir menn lögðu ]>á undir
SIB- En ]>eir lifðu á kjöti, mais,
'uieturn, berjum og aldinum, en ekki
kuamjólk. Þetta telur höf. fábreytt
fieði, en er j raun;nnj fjölbrevtt og
Sott fæðj_ Sama segir höf. um hinar
'arðgeru fjallaþjóðir í Norðvestur-
odlandi. Þær lifa, sem vitað er, á
”°rntegundum nieð liýði (ekki hvítu
eiti hýðislausu), grænmeti og
aidinum, dálitlu af mjólk, en litlu
af iijöti. Þetta er heldur ekki fá-
reMt fæði. Það er ágætt og fjöl-
rcytt fæði. Um Eskimóa getur hann
>ess, að þeir liafi lifað á kjöti og
sPiki og haft sterkar tennur. Hins
aist i'öf. að geta, að þegar þeir
enBu sykur og hvítt hveiti til við-
éiar 0g til fæðisbóta, þá byrja
unskemmdirnar og hafa vaxið í
, Ulialli við nevzlu svkurs og livíta
hveitisins.
k,n íslendinga hina fornu segir
sÖf' °S vitnar þar í Vilhjálm
j tefánsson, að þeir hafi ekki haft
^nnskcmmdir, og svo hafi verið
t r‘ln> á miðja li). öld. Enn fremur
Ur hnE> að tannskemmdir geti ekki
I 'fa® af lélegu fæði, því þjóðin
j. fl^’ ntt átt að húa við þröngan
f. ,SI ^ tMri öldum og fólkið strá-
2*. il5 Ur hungri og harðrétti. Yfir-
. lt má ráða það af þessum og öðr-
... Umsögnuni, að höf. virðist hafa
u óijósa hugmynd um kosti fæð-
( ',la'' Hann talar um fáhrej’tt fæði
S fæðuskort og gerir óljósan grein-
armun á ónógu fæði og lélegu fæði
eða fábreyttu og ófullnægjandi
fæði. Höf. talar um stælingu tann-
anna með skreiðaráti. Xú eru mörg
hörn á 2.—5. ári með skemmdar
tennur. Jafnvel fæðast börn með
vísi til veikrar tannhyggingar, og
þessar tennur skemmast fljótt. Ekki
geta börnin borðað skreið, áður en
þau fæðast, —- þar með er þó ekki
sagt, að harðmeti sé ónauðsynlegt.
Höf. talar einnig um tannbursta
og tannsnyrtingu og gerir lítið
ur nytsemi þeirra til þess að koma
í veg fvrir tannskemmdir. Segir þó,
að vanliirða á tönnum valdi þrota í
tannlioldi. Gómarnir verði aumir,
hlæði úr þeim og vætli vilsa og
gröftur fram með tönnunum, ef
þrýst sé á tannholdið, og leggi af
megnan daun. Þarna hlandar höf.
saman langvinnum skvrbjúgsafleið-
ingum og skorti á tannsnyrtingu.
Allirvita, að þessi sjúkdómur í tann-
lioldi, sem höf. getur þarna um, staf-
ar af lélegu og C-vítaminlausu fæði
um alllangt skeið. Enda lækna
burstar og tannsnyrting liann ekki.
Eftir þessar staðlitlu röksemdir
um eðli og uppruna tannskemmd-
anna, sem enda með því, að enginn
viti neitt um orsakir þeirra, cr höf.
orðinn áttaviltur á því, livað ráða
skuli fólkinu til að boi'ða, og telur
það erfitt. í þessu felst ]>ó nokkur
viðurkenning þess, að fæðið kunni
að hafa nokkra þýðingu fyrir heil-
hrigði tannanna. Nefnir hann lika
til nokkrar heilnæmar fæðutegundir,
svo sem mjólk og mjólkurafurðir,
egg, lýsi og grænmeti og garðávexti,
að þvi tilskyldu, að mjólkin sé góð,
ný og óskemmd, sem fágætt er hér
í Reykjavík, og grænmeti ekki soðið.
Á mataræði menningar]>jóðanna,