Eimreiðin - 01.04.1947, Blaðsíða 17

EIMREIÐIN
HEKLUGOSIÐ 1947
89
ajnmsýni og miðaldaliátt. Sjáum við ekki fegurð og mátt 1
unsúgiiajn, þótt ]lann mo]j mannvirki og sökkvi skipum? Er
g,Uni1 þíallanna og tign minni þótt menn og fé lirapi í þeim?
j. ’ 8em e^ki liefur skilning á náttúruhamförum og áhuga fvrir
?Ul heirra og mikilleik, skilur ekki sögu þróunarinnar eða
arviild þau, er birtast í hamförum náttúrunnar.
llmerki Kötlugossins opnuðu augu mín fyrir þessum sann-
jj. a' sá upphaf gossins úr fjarlægð (af Grámannsfelli):
11,1 v°ldugu gossúlu, sem reis eigi skemmra upp í loftið en
k*r Heklu nú. Gosið var svo lilaðið rafmagni, að líkast var
ejj ',088ú]an væri umvafin geislandi víravirki. Þrumufleygar og
gft.tolpar lýstu upp himinlivolfið og snæþök Mýrdalsjökuls.
It| ' 'lh {íosið var um garð gengið, sá ég vegsummerki jökul-
t,.U|,8Ín^ sem bar borgarísjaka fram um Mýrdalssand og skapaði
lli(. ‘,ndtungu fram af söndunum. Vegsummerki þessi liöfðu
'Vhrií' á lítt þroskaðan Iiuga minn en mér var þá ljóst.
v,trg ‘lr’ ei^a árið 1934, á barmi Grímsvatnadalsins í Vatnajökli,
ucr, n">r ^ost’ að land vort býr yfir frumorkulindum svo mátt-
við í1-0^ ern8tæ®um, að allt vort Ilf mun af þeim mótast. Þegar
0lr ' 11111 lœrt að liagnýta orku þessa, mun hún hjálpa okkur
” Vemda
að lokur
Lönd.
líkt og landvættirnir áður —þegar á oss er ráðizt
lm ella þá einingu, sem þarf til að við getum þjóð kallazt.
s;jkk ’ seni eifíi eru lengur mögnuð náttúruöflum, verpast sandi,
l'ett | 1 8U tan 111 ar’ eða hyljast sísnævi og jökli. Eitt sinn var
ann tskipti lands vors, þótt áður liafi ltér vaxið beykitré og
hafs k'íörviður. Nú er Island upp risið, losað úr viðjum íss og
](>jk -idðin þarf ekki lengur að þola áþján. Þessi eilífi sann-
Vai^ lner Ijós, er ég -— ásamt góðum félögum — stóð and-
'sþök^v"08811^11111 LHímsvatmigíganna 13. apríl 1934. Þá fann ég
0)r g]^ ]] utllajökids nötra undir fótum mér, sá jökulgjár opnast
An ] d SUnian með gný og brestum, skrúfa ísinn upp í bólstra.
þólt j pU 1118 h 11111 rismikla gosi Heklu fann ég til slíkra kennda,
var ] • 'U ri aHt lueð öðrum hlæ. Þegar við komum á vettvang,
veitt rsta °K luesta hríð gossins um garð gengin. Hafði hún
f]ai)i^n°rSUm þungar búsifj ar, vikurinn eyðilagt gróður og vatns-
lueðf ^ Ur nor®urldíðum fjallsins Idaupið með Jmnga miklum
ár || ani Hringlandahrauni, niður í uppsprettulindir Ytri-Rang-
1 vatnið rutt fram melöldum og jarðföstum björgum, svo