Tímarit lögfræðinga - 01.12.1952, Side 30

214
Tlmarit lögfræOinga
skerjum, frá endimörkum landamæranna austast í Varang-
ursfirði til Træna í Nordlandsfylki.
1 sérstökum viðbæti við úrskurðinn var síðan ákveðið,
hvernig takmarkaiínan skyldi dregin. Merktir eru 48
grunnlínupuriktar (sjá mynd). Flestir þeirra, eða 36, voru
á hólmum og skerjum, en einungis tólf á eyjum eða landi
uppi. Mjög mislangt er áé mili grunnlínupunktanna, þannig
að sumar grunnlínurnar eru aðeins nokkur hundruð metr-
ar, en aðrar gríðarlangar, allt að því 44 sjómílur, og þrett-
án þeirra eru yfir 18 sjómílur, þar af sjö 25 sjómílur eða
meira. Sums staðar eru grunnlínur í beinu framhaldi hvor
af annarri og mynda þannig raunverulega eina grunnlínu,
t. d. grunnlínur milli punkta nr. 18—20, sem eru til samans
um 47 sjómílur og grunnlínur milli nr. 20—22 samtals 62
sjómílur.
Það var engan veginn ný aðferð, sem beitt var með þess-
um konungsúrskurði, því að til eru konungsúrskurðir allt
síðan á árunum 1869 og 1889, þar sem dregnar voru langar
grunnlínur á stöku stað, t. d. meðfram Mæri og undan
Raumsdal. Lengst þeirra var grunnlínan milli Svíneyjar og
Stórhólma, rúmar 26 sjómílur. Grunnlínan fyrir Varang-
ursfjörð þveran er frá því 1880, samkvæmt hvalfriðunar-
lögunum frá því ári.
Aðdragandi deilunnar var sá, að árið 1911 var brezkur
togari tekinn að veiðum í Varangursfirði, 4% sjómílu und-
an landi, en brezk veiðiskip, aðallega botnvörpungar, höfðu
þá í nær 5 ár sótt á norsk fiskimið eftir þriggja alda hlé,
eða frá því að Jakob I. Bretakonungur gerði samkomulag
við Kristján IV., konung Danmerkur og Noregs, þar sem
því var neitað, að þegnar Bretakonungs skyldu sækja
á norsk mið. Bretar mótmæltu töku togarans, og neituðu
að viðurkenna, að Varangursfjörður skyldi teljast innan
norskrar landhelgi, og hélt brezka stjórnin því beinlínis
fram, að hún viðurkenndi ekki rétt neins strandríkis til að
taka brezk skip utan þriggja sjómílna frá landi. Árið 1912,
þegar Irgens, þáverandi utanríkisráðherra Noregs, ræddi
við Sir Edward Grey, er þá var utanríkisráðherra Stóra-