Tímarit lögfræðinga - 01.12.1952, Page 52

236
Tímarit lögfrcsöinga
hæfi hans er ekki eign í þessu sambandi, svo mikils sem það
er þó vert, enda þótt sumir löggerningar varði það, svo
sem vinnusamningar og verksamningar, skuldbinding um
að neyta þess annars með ákveðnum hætti eða jafnvel að
neyta þess ekki með tilteknum hætti. Vitanlega eru inir
ytri munir bæði líkamlegir og ólíkamlegir, svo sem kröfur,
óprentað Ijóð o. s. frv. Ef A t. d. yrkir Ijóð undir tilteknu
lagi og kennir það B, sem syngur það eoa les upp í útvarpi,
þá hefur B brotið rétt á A. Ekki er það heldur undantekn-
ingalaust, að inn ytri munur þurfi að hafa fjárhagsgildi
til þess að hann verði kallaður eign og geti verið undirorp-
inn eignarrétti í réttarmerkingu. Það hefur víst ekki þótt
vafasamt, að fjárgildislaus munur gæti verið andlag halds-
réttar, sem er óbeinn eignarréttur. Spjöll eða eyðiiegging
f járgildislauss munar geta og væntanlega valdið bótaskyldu
samkvæmt 1. málsgr. 264. gr. hegningarlaganna, ef spjöll-
in eru unnin af illfýsi. Annað er það, að ekki geta allar þær
aðildir, sem eigandi eignar hefur, fylgt fjárgildislausri
eign. Ifún getur naumast verið eiganda lánstraustsgrund-
völlur almennt, með því að hún verður ekki tekin fjárnámi.
Allt það, sem felst í hugtakinu eign samkvæmt skilgrein-
ingunni, er undiroi'pið eignai'rétti, beinum eða óbeinum,
þess aðiija, sem það heyrir til. Hann hefur almennt inar
áðurnefndu fimm aðildir.
Mikið af efni fyrra hluta ritsins er greinargerð um þær
reglur, sem gilda eða telja má gilda um aðildir allra eða
flestra eigna, og mætti því kalla ritið að því leyti „almenna
hluta eignaréttarins". En fjölmargt er það, sem vai'ðar
þó einungis sérstakar eignir, svo sem 5. gr., sem eingöngu
varðar fasteignir, þar sem meðal annars er mikilsverð
greinargerð um þau efni vatnslaganna, sem máli skipta í
því sambandi. Reglur um upphaf og vai’anleik eignarréttar
(7. og 8. gr.) geta og ekki orðið sameiginlegar um allar teg-
undir eigna, nema að litlu leyti. Nám (occupatio) tekur t.
d. aðeins til sumra tegunda eigna. Slíkt og sama er um
specificatio og accessio að segja. Hefð verður einungis unn-
in á líkamlegum eignum, þar á meðal á eignarrétti að af-