Tímarit lögfræðinga - 01.01.1954, Qupperneq 67
er spurning um það, hvort sá maður þurfi að vera héraðs-
dóms- eða hæstaréttarlögmaður, ef um er að ræða Reykja-
vík eða kaupstaði, þar sem lögmenn hafa einkarétt til mál-
flutnings, sbr. 5. gr. 3. mgr. 1. nr. 61, 4. júlí 1942 um mál-
flytjendur. Ekki verður vitað fyrr en við þingfestingu
máls, hvort sótt verður þing af hendi bæjarstjórnar, sem
stefnt er. Mundi þá verða tafsamt að hefjast handa um
útvegun lögmanns og málið yrði ekki þingfest á tilsettum
tíma. Hugsanlegt væri þá, að dómari frestaði máli ex officio
þar til lögmaður sá, er hann hefði skipað sem réttargæzlu-
mann, gæti sótt þing. Að líkindum er þó ekki til þess ætlazt,
enda hefur það tíðkast, að ólöglærðir menn, sem dómari
hefur með auðveldum hætti getað náð til„ hafi verið skip-
aðir réttargæzlumenn í kjörskrármálum.
Sé krafa í kjörskrármáli sú, að nema skuli af kjörskrá
nafn einhvers, sem stefnandi telur, að eigi ekki þar að vera,
verður efalaust að stefna þeim hinum sama auk viðkomandi
bæjar- eða sveitarstjórnar og ætti að varða frávísun máls,
ef svo væri ekki gert. Hér eru í húfi það þýðingarmikil
persónuleg réttindi, að vart kemur til mála annað en mönn-
um gefist sjálfum kostur á að gæta þeirra. Þetta virðist
hins vegar ekki æfinlega hafa verið svo í framkvæmd, sbr.
Hrd. VI. bls. 629.
Kjörskrármál eru ekki talin meðal þeirra mála í 1. nr.
85, 1936 um meðferð einkamála í héraði, sem undanþegin
eru sáttaumleitun, né heldur í hópi þeirra mála, sem dóm-
ari skal leita sátta í. Mætti því ætla, að mál þessi skyldi
lögð til sátta fyrir sáttamenn áður en þeim er stefnt til
dóms. Svo er þó ekki, heldur leiðir það af 21. gr. kosnl., að
mál þessi eru undanþegin sáttaumleitun. I niðurlagi þeirrar
greinar segir, að eftir að bæjarstjórn hefur úrskurðað
kærur og undirritað kjörskrána verði henni ekki breytt
nema með dómi. Sáttatilraun væri því þýðingarlaus, þar
sem sátt í slíkum málum brysti aðfararhæfi, að því er
varðar ákvæði um breytingu á kjörskrá.
Um varnarþing, stefnur og stefnufresti gilda almennar
61