Tímarit lögfræðinga - 01.01.1957, Side 10

atvinnuaukningar, einkum þar, sem þörf er fyrir slíkar
framkvæmdir. Enn fremur segir í athugasemdum, að
sama gildi lánveitingar til verkamannabústaða. f athuga-
semdunum er einnig minnzt á félagsheimili verkalýðs-
félaga.
Tilgangur laganna er 'að leysa vanda þeirra, sem at-
vinnulausir verða. Vissulega má telja, að þeim tilgangi sé
náð, ef takast mætti með lánveitingum úr sjóðnum, að
koma í veg fyrir atvinnuleysi. Slikar lánveitingar ,ef telja
mætti fulltryggðar, væru því mjög í samræmi við tilgang
laganna.
III. Þess er áður getið, að iðgjöld atvinnurekendanna
séu grundvöllur tekjuöflunar til atvinnuleysistrygginga-
sjóðsins. Akvæði laganna, um iðgjöldin, eru í 4.—10. gr.
og i 13. gr. Hér verða nokkuð rakin þessi ákvæði, einkum
þau, sem varða iðgjaldsskyldu.
1. Það eru tvö megin skilyrði fyrir iðgjaldsskyldu at-
vinnurekanda. Annað skilyrðið varðar aldur hlutaðeigandi
launþega, en hitt skilyrðið varðar launagreiðsluna til hans.
a. Hlutaðeigandi launþegi skal vera 16 ára eða eldri,
sbr. 4. gr. 2. mgr. Iðgjald ber ekki að greiða vegna laun-
þega, sem yngri er en 16 ára. Þetta gildir þó að hann telj-
ist fullgildur verkamaður eða launþegi og fái laun sam-
kvæmt kjarasamningi eða gildandi taxta verkalj'ðsfélags.
b. Hlutaðeigandi launþegi skal taka laun samkvæmt
kjarasamningi verkalýðsfélags eða samkvæmt gildandi
launataxta verkalýðsfélags, sjá 4. gr. 2. mgr. Kjarasamn-
ingar talca yfirleitt ekki til launasamninga, þegar laun eru
greidd að hluta í öðru en peningum, t. d. í fæði, húsnæði
og þjónustu, eins og tíðkast með laun kaupamanna og
starfsstúlkna á heimilum. Iðgjald skal því t. d. ekki greiða
vegna starfsstúlkna á heimilum.
I þessu sambandi er nauðsynlegt að skilgreina orðið
verkalýðsf élag.
Ákvæði eru um þetta í 3. mgr. 4. gr. Þau ákvæði eru
ekki tæmandi, en eru aðeins leiðbeinandi. Ákvæði laganna
4
Timarit lögfræSinga