Tímarit lögfræðinga - 01.12.1986, Qupperneq 12
2.4. Brottfall erfðaréttar
Lögerfðaréttur milli hjóna fellur niður við skilnað að borði og sæng,
lögskilnað og við ógildingu hjúskapar, sbr. 26. gr. erfðalaga. Réttaráhrif
samkvæmt 26. gr. miðast við útgáfu skilnaðarleyfis og við uppsögu
skilnaðar- eða ógildingardóms.
Réttaráhrif skilnaðar að borði og sæng falla niður, ef samvistir takast
aftur með hjónunum, sbr. 33. gr. laga nr. 60/1972, en samkvæmt 34.
gr. sömu laga á hvort hjóna um sig kröfu til lögskilnaðar, þégar eitt
ár er liðið frá því að skilnaðarleyfi að borði og sæng var gefið út, enda
hafi þau eigi verið samvistum þann tíma. Þótt skilnaðarleyfi sé ekki
talið falla niður við það, að hjón geri eina eða fleiri tilraunir til að búa
saman á þessu tímabili, þá er talið að hin gagnkvæmu erfðatengsl end-
urvakni, þegar sambúð er tekin upp, en falli niður aftur við seinni sam-
vistaslit.7)
Samvistaslit hjóna, án skilnaðarleyfis, valda því ekki, að lögerfða-
réttur þeirra á milli falli niður.
Andist annað hjóna í ógildanlegum hjúskap, tekur langlífari maki
ekki arf, ef það sannast í opinberu máli, að stofnun hjúskapar var
refsiverð athöfn af hendi þess, er lengur lifir. Síðari maki tvíkvænings
tekur þó ekki arf, ef fyrri maki er á lífi og arfgengur (26. gr. 2. mgr.
1. tl. el.). Langlífari maki tekur ekki heldur arf, ef hann krefst skipta
eftir 27. gr. laga nr. 60/1972, sbr. 26. gr. 2. mgr. el.
Samkvæmt 23. gr. 1. mgr. el. getur dómstóll ákveðið, að maki hafi
fyrirgert erfðarétti sínum eftir maka sinn, ef skilyrðum greinarinnar
er fullnægt.
26. gr. erfðalaga á ekki við um bréfarf, en almennt eru líkur taldar
fyrir því, að skilnaður og ógilding hjúskapar feli í sér brostnar forsend-
ur fyrir erfðaskrá milli hjóna. Sömu sjónarmið eiga við urn erfðaskrá
milli sambúðarfólks. Við slit óvígðrar sambúðar eru líkur á því, að
brostnar séu forsendur fyrir erfðaskránni.
3. ANDLAG MAKAERFÐA
Fjárfélag milli hjóna fellur niður við lok hjúskapar, hvort heldur er
vegna andláts, skilnaðar að borði og sæng, lögskilnaðar eða ógildingar,
svo og við slit á fjárfélagi. Reglurnar um skipti eru mismunandi eftir
7) J0rgen N0rgaard: Arveret, s. 27. UfR 1969, 640 B: Erfðaréttur var talinn hafa raknað
við, þótt aðilum hefði ekki enst tími til að efna samning sinn um að taka aftur upp
sambúð.
226