Tímarit lögfræðinga - 01.12.1986, Qupperneq 35

varð. Regla c-liðar er einnig þrengri en hliðstætt ákvæði sigll. 1963 að
því leyti, að lífeyrir til maka gengur ekki til erfingja hans, ef hann
andast áður en lífeyristímabilinu lýkur.
Fjórða og síðasta tegund dánarbóta skv. 172. gr. sigll. er lífeyrir til
barna sjómanns. Bæturnar nema sömu fjárhæð og barnalífeyrir al-
mannatrygginga og greiðast mánaðarlega, þar til barn nær 18 ára
aldri. Eftir sigll. 1963 nutu börn lífeyris til 17 ára aldurs, en þó aldrei
lengur en í 8 ár frá slysdegi og er því hér um mikla rýmkun bótaréttar
að ræða.
Lífeyrisreglur skv. c- og d-liðum 172. gr. fela í sér verðmæt réttindi
til handa maka og börnum sjómanns, sem látist hefur af slysförum.
Maki fær eftir framansögðu tvöfaldar lífeyrisbætur í 3 eða 6 ár, því
að réttur hans úr slysatryggingu sigll. skerðir ekki að neinu leyti
slysalífeyrisrétt eftir lögum um almannatryggmgar. Börn fá tvöfaldan
lífeyri þangað til þau verða 18 ára, af því að fullur lífeyrir eftir sigll.
bætist við barnalífeyri almannatrygginga. Auk lífeyrisgreiðslna koma
svo eingreiðslur dánarbóta, sem áður var lýst.
Dagpeningar fyrir tímabundna örorku skv. a-lið 2. tl. 2. mgr. 172.
gr. og lífeyrisgreiðslur vegna dauða skv. c- og d-liðum 1. tl. 2. mgr.
172. gr. fylgja breytingum á bótafjárhæðum almannatrygginga. Hins
vegar skulu fjárhæðir eingreiðslu bóta fyrir varanlega örorku (sbr.
b-lið 2. tl. sömu málsgreinar) og dánarbóta (sbr. a- og b-liði 1. tl)
breytast í samræmi við breytingar á næstlægsta launaflokki Dagsbrún-
ar (efsta starfsaldursþrepi) og skal Hagstofa Islands birta tilkynning-
ar um breytingar þessar eigi sjaldnar en á 3 mánaða fresti, sjá síðustu
mgr. 172. gr. Þessi regla um breytingar á bótafjárhæðum eftir verðlags-
þróun er nokkuð annars efnis en hliðstæð regla í sigll. 1963.
Hér verður ekki rætt sérstaklega um rök með og móti þeim efnis-
breytingum, sem gerðar voru með sigll. 1985 á rétti til slysatrygging-
arbóta. Vitanlega má deila um, hvernig reglur um örorkubætur eigi
að vera eða hvort ástæða hafi verið til að auka rétt sumra eftirlifenda
á kostnað annarra. Hér skal þó nefnd ein breyting, sem telja má sér-
staka ástæðu til að gagnrýna. Hún er sú, að foreldrar skuli ekki leng-
ur geta átt rétt til dánarbóta eftir sjómann, sem hvorki lætur eftir sig
maka né börn. E.t.v. hefði verið ástæða til að draga úr rétti þeim,
sem foreldrar gátu átt eftir sigll. 1963, en brottfall réttar til vátrygg-
ingarbóta orkar tvímælis. Þessi breyting hefur veruleg áhrif, vegna
þess hve margir einhleypir sjómenn farast.
249