Tímarit lögfræðinga - 01.12.1986, Síða 52

sem K hefði ekki að lögum verið skilin við fyrri eiginmann sinn, A, er
giftingarathöfn hennar og M fór fram. Ógildingardóm hins bandai’íska
dómstóls lagði M fram í skiptaréttarmálinu til stuðnings þeirri kröfu
sinni, að búi þeirra M og K bæri ekki að skipta sem félagsbúi hjóna.
IV.
Eins og fyrr segir, krafðist K þess, að bú hennar og M yrði tekið
til opinberra skipta vegna skilnaðar þeirra. Hún studdi kröfu sína
þeim rökum, að þar sem málsaðiljar ættu lögheimili í Reykjavík og
eignir þeirra væru hérlendis, væri skiptaréttur Reykjavíkur bær til
þess að skipta eignum þeirra. Þá taldi K, að ekki væri unnt að ógilda
seinni hjúskapinn (hjúskap K og M), þar sem fyrri hjúskapnum (hjú-
skap K og A) hefði lokið árið 1982, eða tveimur árum áður en M
höfðaði mál til ógildingar á seinni hjúskapnum. Studdi K sjónarmið sín
að þessu leyti við 24. gr. laga nr. 60/1972.8)
Aðalkrafa M var sú, að synja bæri kröfu K um töku bús þeirra til
opinberra skipta. Hann studdi kröfu sína þeim rökum, að efnislegt
gildi hjúskapar bæri að meta eftir lögum þess lands, þar sem í hjúskap
var gengið, í þessu tilviki samkvæmt lögum Alaskafylkis í Banda-
ríkjunum. Áfrýjunardómstóll þess fylkis hefði komist að þeirri nið-
urstöðu, að hjúskapur M og K væri markleysa frá upphafi, þar sem
um tvíkvænishj ónaband K væri að ræða. Þennan dóm áfrýjunardóm-
stólsins bandaríska bæri að leggja til grundvallar hér á landi við á-
kvörðun um það, hvort taka ætti búið til opinberra skipta sem félags-
bú hjóna. Þar sem hjúskapur hefði aldrei stofnast með þeim M og K,
ætti uppgjör vegna samvistarslita þeirra að fara með þeim hætti, sem
gerðist við slit óvígðrar sambúðai’, og féllu slík skipti utan verksviðs
skiptaréttarins.
V.
Héraðsdómari varð við kröfu K og kvað upp úrskurð þess efnis, að
bú málsaðilja skyldi tekið til opinberra skipta. Sagði í forsendum úr-
skurðarins, að þegar M hefði hafist handa um að afla sér dómsúrlausn-
ar um, að hjónavígsla hans og K væri markleysa, hefði K átt varnar-
þing í Reykjavík og hefði hún þá þegar sett fram kröfu um skilnað
að borði og sæng. Ef M vildi freista þess að fá dómsúrlausn um ógildi
hjónavígslunnar, bæri honum að höfða mál í því skyni fyrir dómstóli
hér á landi samkvæmt reglum VII. kafla laga nr. 60/1972. Dómur hins
bandaríska áfrýjunarréttar, þar sem hjónavígsla málsaðilja hefði ver-
ið lýst markleysa, yrði ekki lagður til grundvallar niðurstöðu skipta-
266