Ægir - 01.08.1995, Blaðsíða 17

rækjumið, Grænlendingar fylgdu svo í
kjölfarið og íslendingar veiða líka rækju
á þessum slóðum.
Á Reykjaneshrygg er veiddur karfi
bæði innan og utan íslenskrar landhelgi
og hann er ekki bundinn neinum
kvóta. Fiskifræðingar hafa lagt mat á
þennan stofn og veiðin í fyrra var rétt
yfir þeim mörkum sem þeir töldu hæfi-
leg. Þeir viðurkenndu að mörkin væru
mjög varlega sett og sögðust eiga von á
því að hægt yrði að auka veiðamar
þarna með tímanum. En því má bæta
við að þessi fiskistofn er að hálfu leyti á
alþjóðlegu hafsvæði, en að hálfu leyti
tilheyrir hann Grænlandi og íslandi, þá
heldur hann sig mun meira innan
grænlenskrar lögsögu en íslenskrar.
Það voru Rússar sem hófu þessar
veiðar og Norðmenn, íslendingar o.fl.
komu í kjölfar þeirra. Norðmenn hafa
dregið mikið úr veiðum sínum á Reykja-
neshrygg, en íslendingar aukið sínar
veiðar vemlega. Ef og þegar kvóti verð-
ur settur á veiðar úr þessum stofni mega
íslendingar eiga von á því að þeirra
veiðar verði skornar niður því þeir eiga
ekki kröfu nema til lítils hluta stofnsins.
En íslendingar hafa staðib sig vel í því
að styrkja sögulegan rétt sinn til þessara
veiða þar sem þeir hafa aukið sókn sína
í úthafskarfann á síðustu árum. Hins
vegar er erfitt að skilja gagnrýni ís-
lenskra stjórnvalda á veiðar Norðmanna
á Reykjaneshrygg því þær hafa dregist
svo mikið saman. Við erum reiðubúnir
að lúta þeim reglum sem kunna aö
verða settar um veiðarnar þarna, en það
er ekki víst að íslendingar uni því vel
því þá munu veiðiheimildir þeirra óhjá-
kvæmilega verða takmarkaðar frá því
sem nú er.
Það fór verulega í skapið á mér að
heyra gagnrýni íslendinga á veiðar
Norðmanna á Reykjaneshrygg vegna
þess að á sama tíma vom þeir að veiða í
Smugunni þorsk sem enginn vafi leikur
á að tilheyrir Noregi og Rússlandi."
íslendingar réttlausir í Barentshafi
Hvað finnst þér um þá kröfu íslend-
inga að þeir fái kvóta í Barentshafinu?
„íslendingar eiga engan rétt til veiða
í Barentshafi. Þeir hafa aldrei veitt þar
og geta ekki vænst þess að fá neinn
kvóta þar nema það væri hluti af sam-
komulagi um skipti á veiðiheimildum
milli Norðmanna og íslendinga. Það er
ekki hægt að haga sér á svo ábyrgðar-
lausan hátt og ætla að skapa sér veiði-
reynslu með þessum hætti. Ef litið er á
sögulegan rétt þá ættu Norðmenn frek-
ar heimtingu á veiðiheimildum í ís-
lenskri landhelgi."
Ef til slíkra viðskipta með veiðiheim-
ildir kœmi, hvað hefðu Norðmenn þá
áhuga á að veiða innan íslenskrar lög-
sögu?
„Við viljum að það ríki gott sam-
komulag um fiskveiðar milli okkar og
nágranna okkar og frænda bæði í austri
og vestri. Ef gerður yrði samningur um
gagnkvæmar veiðiheimildir milli okkar
og íslendinga, svipab þeim samningi
sem vib gerbum vib Grænlendinga, þá
er ljóst að Norðmenn hefðu áhuga á
auknum loðnuveiðum, bæbi meira
magn og heimildir til að veiða hana
viðar en núgildandi samningar kveða á
um. Við höfum líka áhuga á botnteg-
undum, svo sem löngu og úthafsrækju.
Það er því nóg um að semja nema þess-
ir stofnar séu fullnýttir af íslenskum
skipum.
En áður en til samningagerðar kæmi
yrðu íslensk skip að láta af veiðum í
Smugunni. Þá kröfu gerðum við þegar
við sömdum við Grænlendinga og þeir
urðu vib henni. Ef íslensk skip hætta
veiðum í Barentshafi sé ég ekkert í vegi
fyrir því að við gætum gert ágætan
samning sem gagnast báðum þjóbum."
Síldarsmugan
Það horfir öðruvísi við í Síldarsmug-
unni.
„Já, þar eiga íslendingar ótvíræðan
sögulegan rétt til veiða. Þar er það út-
breiösla stofnsins sem hlýtur að rába
því hvernig honum er skipt og þab ættu
bæði Norðmenn og íslendingar ab hafa
að leiðarljósi. Það em margar þjóðir sem
í Álasundi eru höfuðstöövar samtaka norskra útgerðarmanna, sem Audun Marák
er formaður fyrir. Álasund er í fylki sem kennt er við Mæri og Raumsdal og þar
búa nú rúmlega 36.000 manns. Segja má að bærinn sé miðstöð sjávarútvegs á
Sunnmæri, en þaðan er stærsti og nútímalegasti fiskiskipafloti Norðmanna.
ÆGIR 17