Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.1995, Qupperneq 44

Tímarit lögfræðinga - 01.12.1995, Qupperneq 44
í tilteknu dómsmáli, þám. að segja til um það hvaða atvik teljist sönnuð. Er hann óbundinn af áliti aðila í því efni. Skiptir þar engu máli þó að beiting laga feli í sér afstöðu til sérfræðiatriðis svo sem oftlega kemur fyrir og síðar verður sýnt fram á með dæmum. Enginn vefengir að dómendur dæmi að lokum einir um það hvað sé sannað eða hvað teljist lög og hvernig beita eigi þeim í tilteknu máli. Varðandi gagnaöflun í dómsmáli3 segir svo í 46. gr. eml.: 1. Aðilar afla sönnunargagna ef þeir fara með forræði á sakarefni. 2. Eftir því sem dómari telur nauðsynlegt til skýringar á máli er honum rétt að beina því til aðila að afla gagna um tiltekin atriði þess. Sömu sjónarmið eiga við um svonefndar skoðunar- og matsgerðir. f 60. gr. eml. segir svo: Skoðunar- og matsgerðir, lýsingar á hlutum og aðrar rannsóknargerðir kallst hér einu nafni matsgerðir eða mat og athafnir sem lúta að þeim að meta. Dómari leggur sjálfur mat á atriði sem krefjast almennrar þekkingar og menntunar eða lagaþekkingar. Ljóst er af 6E gr. eml. að matsmenn skulu sjá um matsgerðir í öðrum tilvikum en þeim sem dómari framkvæmir samkvæmt þessu. Varðandi þær málsástæður sem settar eru fram í dómsmáli skiptir 2. mgr. 111. gr. eml. mestu máli.4 Þar segir: Dómari má ekki byggja niðurstöðu sína á málsástæðu eða mótmælum sem hefðu mátt koma fram en gerðu það ekki við meðferð máls. Nú er atviks getið í framlögðu skjali en aðili hefur ekki hreyft því sérstaklega sem málsástæðu við flutning máls, og metur þá dómari eftir atvikum hvort sú málsástæða komi til greina. Samkvæmt því sem nú er rakið má segja að þær meginreglur gildi í einka- málum að aðilar afli sönnunargagna í þeim og að dómari skuli í niðurstöðu sinni ekki byggja á öðrum málsástæðum í málinu heldur en þeim sem aðilar hafa borið fyrir sig. Hins vegar er það hlutverk dómara að ákveða hvað séu lög og hvernig þeim skuli beitt.5 Eðlilegt er að hlutverk sérfróðra meðdómsmanna sé skoðað nánar með tilliti til fyrrgreindrar verkaskiptingar milli dómara annars vegar og málsaðila hins 3 Gagnaöflun í dómsmáli er einn þáttur málsforræðisreglunnar í einkamálum. 4 Akvörðun um það hvaða atvik verði borin fram sem málsástæður í dómsmáli telst annar þáttur málsforræðisreglunnar í einkamálum. 5 Sömu meginsjónarmið eiga einnig við í opinberum málum. I þeim gildir málsforræðisreglan að vísu ekki en á grundvelli jafnræðisreglu og þess, að það er hlutverk dómara að ákveða hvað séu lög og að beita þeim, má komast að svipaðri niðurstöðu að því er þau varðar. 286
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.