Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1955, Síða 133

131
Haustið 1954 sóttu 88 stúdentar um lán að upphæð samtals kr.
427.000.00. Allir umsækjendur fengu lán, sem námu samtals kr.
257.000.00 eða 60.2% af því, sem um var beðið.
Nú ber þess að gæta, að lán úr sjóðnum hafa ávallt verið flokkuð
í þrennt: kr. 1500.00, kr. 2500.00 og kr. 3500.00. Mun stúdentum
þannig almennt hafa verið það kunnugt, að þeir gátu ekki vænzt
hærra láns en kr. 3500.00 hverju sinni og þar af leiðandi vitað, að
þýðingarlaust var að óska eftir hærra láni í umsókn. Má því gera ráð
fyrir, að fjárþörf umsækjenda hafi raunverulega verið meiri en upp-
hæðir í lánsumsóknum benda til.
Framlag ríkissjóðs íslands til Lánasjóðs stúdenta hefur numið
kr. 500.000.00 á ári 1954 og 1955, en var upphaflega tiltekið kr.
300.0000.00 árlega í 3. gr. laga um sjóðinn, nr. 5 1952. En þá var
jafnframt gert ráð fyrir því, að a. m. k. fjögur vátryggingafélög
myndu kaupa af sjóðnum árlega skuldabréf að upphæð samtals kr.
200.000.00, þannig að sjóðurinn hefði strax árlega til úthlutunar
samtals a. m. k. kr. 500.000.00. Strax á öðru starfsári sjóðsins, 1953,
kom í Ijós, að ekki var hægt að byggja á þessari lánsfjáröflun, og
hefur sjóðurinn engin skuldabréf selt á þessu ári og aðeins fyrir kr.
100.000.00 árið 1954.
Þar sem örðugleikar sjóðsins við að afla lánsfjár með sölu skulda-
bréfa eru samfara vaxandi dýrtíð og auknum fjölda stúdenta, sem
nám stunda við Háskóla íslands, er ljóst, að sjóðurinn þarfnast á
næsta ári hærra framlags úr ríkissjóði en hann naut á árunum 1954
og 1955. Má í þessu sambandi benda á, að námsstyrkir frá hinu opin-
bera til handa stúdentum við Háskóla íslands voru felldir niður um
leið og Lánasjóður stúdenta var stofnaður, þannig að stúdentar við
skólann eiga nú kost á opinberum námsstyrk eingöngu í formi hag-
kvæmra lána. Islenzkir stúdentar, sem nám stunda erlendis, geta
fengið bæði lán og styrk og verður hlutur þeirra að þessu leyti ein-
att betri en þeirra stúdenta, sem nám stunda hér heima. Ennfremur
er rétt að minna á það, að stúdentar erlendis geta notið bæði styrks
og láns strax á fyrsta námsári, en Lánasjóður stúdenta fylgir þeirri
föstu reglu að lána ekki stúdentum fyrr en á öðru námsári. Að sjálf-
sögðu ber að fagna því, að greitt sé svo sem framast má verða
fyrir því, að stúdentar geti stundað erlendis það nám, sem vænlegra
er, — sjálfra fræðanna vegna —, að stunda þar en hér. Hins vegar
er varhugavert að gera stúdentum það beinlínis að fjárhagslegu
keppikefli að nema erlendis. Jöfnuðinn ætti að skapa, ekki með
þeim hætti að draga úr stuðningi við námsmenn erlendis, heldur
með því að efla aðstoð til handa stúdentum við Háskóla íslands.
Guðmundur Ásmundsson.