Búnaðarrit - 01.01.1915, Blaðsíða 17

BÚNAÐARRIT
11
unum dálitið verið þessu að kenna. £n þar sem mikið
er varpland, og æðirnar sitja gisið, á hnuplið stír engan
stað, og er þó mismunur dúnforðans þar einnig auðsær.
Sumir hafa þá skoðun, að ef menn taki smám
saman af dúni þeim, sem æðurin leggur í hreiðrið, þá
muni hún bæta við smátt og smátt, svo sem því svarar,
•er tekið er. En eg hygg, að þetta sé trú ein og bábilja.
Þó er eg eigi með öllu frá því, að æðurin bæti einhverju
litlu við fram yfir það, sem henni er eðlilegt, só mjög
nærri henni gengið; en það, sem hún bætir við, er þá
mest megnis fjaðrir og dúnrusl, sem aldrei verður
verzlunarvara, og liggja þau rök til þess, að æðurin
kemst ekki lengra, en náttúran sjálf hefir skipað henni
að fara; og dúnn sá, er hún reytir i hreiðrið sitt, þegar
búið er að taka góða dúninn, er svonefndur undirdúnn
eða nærdúnn, en alls ekki samkyns dúnn og sá, er i
fyrstu hélt eggjunum hlýjum. Eg hygg, að æðurin leggi
í búið, mjög fljótlega eftir að varpið byrjar, allan þann
<lún, sem hún hefir ráð á. Þó er það mjög sjaldan, að
hún fari aÖ verma eggin með dúni, fyr en á 3. degi frá
varpbyrjun.
Það er ofur eðlilegt, að allar æðirnar hafi ekki jafn-
mikinn dún í bú að bera. Mennirnir eru misjafnlega
hárprúðir. Og svo er um allar lifandi verur, að „frá
stafni til stafns finst ekki svanur svani jafn, né hrafni
hrafn“ — eins og skáldið segir. Það þarf því enginn að
búast við því, að allar æðir leggi jafn-mikinn eða jafn-
góðan dún í hreiðrin sin.
Þegar nú mjög lítill dúnn er i hreiðri einhverrar
æðarinnar, þá er mjög skiljanlegt, að eggin geta eigi hald-
ist eins jafn-heit þar, eins og í því hreiðrinu, þar sem
nægur er dúnn. Það kemur ætið rakakuldi neðan úr
hreiðurbotninum, og gerir hann egejunum mikið mein.
Álit eg þess vegna, að mjög lítill dúnn í hreiðrum geti
verið þess valdandi, að fúl egg myndist. Þó er þetta
minsta orsökin af þeim öllum, er eg hefi þegar talið.