Búnaðarrit - 01.01.1915, Blaðsíða 69

„Heygríma“
Heymæði eða heysótt í mönnum er of algengur
kvilli hér á landi, ekki sízt í sumum sveitum. Munu
flestir kannast við kvilla þenna, margir frá sjálfum sér,
en hinir frá öðrum.
Orsakir heymæðinnar þekkja líka allflestir. Þær eru
vafalaust rykið úr heyinu, sem hrúgast ofan i lungun.
Að vísu hafa öndunarfærin góðar varnir gegn ryki, en
„enginn má við margnum11.
Þessi varnartæki líkamans verða því alveg ofurliði
borin, þegar að þeim berast, ef til vill daglega, mörg
þúsund pottar af lofti, sem er einn þykkur rykmökkur.
Rykið kemst þá alveg ofan í fínu lungnapípurnar, særir
slímhúÖina í þeim, og þokar sér jafnvel smám saman
út í sjálfan lungnavefinn. Missir hann þá fjaðurmagnið,
verður harður og óþjáll.
Þær afleiðingar af þessum árásum ryksins, sem
merin fyrst verða varir við, eru oftast mæði, brjóst-
þyngsli og langvint lungnakvef. Fyrstu árin batnar kvilli
þessi alveg á sumrin, en haldi sjúklingurinn áfram að
vera í heyjum vetur eftir vetur, þá fer brátt svo, að
hann er ekki orðinn jafngóður á haustin, þegar hann
að nýju þarf að fara í heyin. Eftir það ágerist veikin
meir og meir, unz svo er komið, að sjúklingurinn varla
kemst húsa á milli vegna mæði, hósta og þyngsla. Sem
betur fer fara ekki allir svona illa, sem í heyjum eru.
En fjöldi manna fær veiki þessa að einhverjn leyti. Þó