Búnaðarrit - 01.01.1915, Side 70
64
BÚNAÐARRIT
’virðast sumir svo úr garði gerðir, að þeir geti sér að
ósekju verið í heyjum vetur eftir vetur, meðan þeim
endist aldur. Eg býst þó við, að þeir menn séu
færri en alment er álitið. Og brjóstveiki eldri manna á
víst alloft rót sína að rekja til heyryksins.
Ekki er heymæðin sjálf álitin banvæn, en hún lamar
oftast mikið starfsþrek manna og vinnur þeim þannig
ómetanlegt tjón. Og þá er það ekkí sízt, að hún ryður
braut og býr í haginn fyrir ýmsar sóttkveikjur og hættu-
lega sjúkdóma, og á þannig mikinn þátt í að stytta líf
manna. Heymæðin er þannig eflaust einn af hinum
mörgu brautryðjendum tæringarinnar.
Ekki eiga heyin saman nema að nafninu til, hvað
rykhættu snertir. Yerst býst eg við að séu hey úr
mýrarflóum, leirug og sinumikil. En sérstakiega er mikið
undir því komið, hvernig heyin verkast. Aö hrista og
gefa illa verhuö hey er vafalaust langóhollasta starfiö
viö íslenzJcan sveitabíisJcap, og þó víöar sé leitaö, og
fyrir brjóstveiJca stórJmttulegt.
Það mætti ætla, að eg með þessum orðum vildi
fæla menn frá að gerast fjármenn eða íást við skepnu-
hirðingu á vetrum, og mundu bændur mér lítt þakklátir
fyrir slíkt athæfi. Ekki eru menn svo fúsir til þess að
gerast fjármenn. — En þetta er ekki tilgangur minn,
heldur þvert á móti vil eg benda mönnum á, að þeir
að f>arfiausu stofna hellsu sinni og lífi í hættu, ef þeir
ekki reyna að verjast rykinu úr heyinu betur en nú,
gerist. Ætla eg að benda á eina rykvörn, sem reynst
hefir, að því er bezt verður séð, óyggjandi. Heymæðnir
menn hafa sagt mér, að þeir hafi reynt ýmislegt, t. d.
að binda fyrir munninn, hreinsa háls og munn upp úr
snjó o. fl., en alt er það auðvitað gagnslaust eða gagns-
lítið.
Undir eins og eg fór að stunda iækningar, komu
menn til mín yfirkomnir af heymæði. Yildu þeir fá
meðul við þessu. Margir geta sjálfsagt nærri, að meðul