Búnaðarrit - 01.01.1939, Blaðsíða 247
B Ú N A Ð A R R I T
243
Margir bændur hafa mikinn áhuga fyrir fjárrækt og
má mikils af þeim vænta, ef þeir taka málið réttum
tökum.
Bændur þurfa fyrst að hafa það hugfast, að ekkert
gagn er að kynbótum, með tilliti til afurðaaukninga,
nema féð sé vel fóðrað, og því sómi sýndur í allri með-
ferð.
Það er mjög erfitt eða næstuin því ómögulegt fyrir
tiltölulega fjárfáa einstaka bændur, að koma upp fjár-
kynjum, sem gætu rutt sér til rúms og gert mikið gagn,
neina þeir vinni að því marki nokkrir i félagi.
Venjulega gengur það svo til, þegar óvenjulega
mikilhæfur fjárræktarmaður keniur fram á sjónar-
sviðið, sem oí't hefir átt sér stað, að hann kynbætir
mjög fé sitt. Því fer mikið fram um skeið, það fær kyn-
fastan svip og ber oft af öðru fé á þeim slóðum. Þá
verður fjárræktarmaðurinn oftast svo ánægður með
fé sitt, að hann telur sig eltki lengur geta bætt það með
aðkeyptu kynbótafé. En fyr en varir hættir fé hans
oftast að taka framförum og það stendur ekki lengi í
stað. Smám saman fer því að fara aftur, oft svo lítið
með hverju árinu, að eigandinn verður þess ekki var
fyrr en eftir nokkur ár. En þá er það venjulega of seint,
því að þá er stofninn ol't orðinn lakari en fé annara
þar í kring, og hinum, þá ol’t aldurhnigna fjárræktar-
manni, vinnst sjaldan tími til þess að snúa við og rækta
sinn gamla stofn aftur, né koma upp öðrum góðum.
Til þess að fyrirbyggja þetta og vinna víðtækara
gagn með kynbótastarfseminni þarf að mynda fjár-
ræktarfélög, þar sem svo margir bændur bindast sam-
tökum um að koma upp góðu fjárkyni, að þeir geti
selt hvor öðrum kynbótafé af sama stofni, en samt
forðast hina allra nánustu skyldleikarækt. Slík fjár-
ræktarfélög má stofna hér samkvæmt búfjárræktar-
lögunum frá 1931 og voru samdar starfsreglur fyrir þau
á siðasta Búnaðarþingi.