Dvöl - 01.10.1938, Page 60

298
Ð V Ö L
ur á skrifstofum peirra svo sem
einn klukkutíma á dag — eða jafn-
vel skemur — til þess að þýða
úr íslenzku og kynna íslenzkar
aðstæður, þá myndi það oft vera
til stór-bóta. Þetta gæti oít verið
útlátalítið, einkum þar sem mennt-
að og efnilegt íslenzkt fólk
á heima, hvort sem er.
En hvernig sem fer um sam-
band okkar við Dani í framtíð-
inni, þá er víst, að við getum,,
eins og að undanförnu, tekið
margháttuðum framförum, jafnvel
að því óbreyttu. Og það mun
með ári hverju, sem líður, fjölga
þeim Islendingum, sem vilja hafa
vinsamleg, aukin kynni og sam-
starf við frændur vora á Norður-
löndum öllum.
En nauðsynlegasti þá'tturinn í
fullveldi íslendinga á komandi ár-
um er sá, að hér á landi búi
menntaðir og þnoskaðir menn,
sem kunna að lifia í landinU í sjam-
vinnu og gagnkvæmri hjálp og
nota gæði landsins íbúunum al-
mennt til farsældar.
Alvarlegt ástand.
Það mun flestum alvarlega
hugsandi mönnum vera áhyggju-
efni, hve flóttinn er mikill frá
framleiðslunni, einkum þó úrsveit-
unum í bæina, að fastlaunuð-
um stöðum þar — og í atvinnu-
leysið og á bæjarsjóðina, ef ekki
vill betur til. En við nánari að-
gæzlu er mörgu fólki mikil vork-
unn, þótt það leiti eftir fastlaun-
uðum störfum frá framleiðslunni
og jafnvel atvinnurekstri á eig-
in ábyrgð. Það er varla til nú
síðari árin svo lélegt fasílaunað
starf, að það sé ekki betra og
tryggara heldur en að vera fram-
Ieiðandi eða daglaunaverkamaður
við framleiðsluna með ótryggaat-
vinnu.
Séu dæmi tekin af einhverju
verst launaða starfi hins opinbera,
t. d. farkennarastarfinu í sveitum,
þá kemur í ljós, að kennarinn
fær þó venjulega káup að vetrin-
um á við þrjá menn, er vinna úti
við skepnuhirðingu alla daga í
allskonar veðrum. Sé stúlkakenn-
ari í sveit, fær hún venjulega á-
líka kaup og þrjár stallsystur
hennar, sem vinna við nauðsyn-
leg heimilisstörf á sama tíma árs-
ins, þetta 12—14 stundir á dag.
Vinnutími hennar er styttri og
starfið hægara. Komist stúlka að
t. d. föstu vélritunarstarfi í Rvík.
er ekki óalgengt að hún hafi að
mun betri Iaun yfir árið, heldur
en sjómaðurinn, þóað hann stundi
sjómennsku alltaf þegar hægt er
að fá þá vinnu. Svona má lengi
telja, en þó eru athugaverðust
fjöldahlutföllin á mifli þeirra, sem
stunda framleiðsluna, sem í raun
og veru allir lifa á, og hinna, sem
ekkert vinna eða eru í fastlaun-
uðum stöðum. Og þá hljóta
menn sérstaklega að taka eftirþví,
hve margir hálaunamenn, með
þetta 6—10 hundruð króna ámán-