Melkorka - 01.05.1945, Síða 15

Melkorka - 01.05.1945, Síða 15
FRÍÐA EINARS: DRAUMSÝN Bliknandi höíga brá á ásýnd himins, bliktærar unnir glóðu í rökkurskímu, titrandi daggir drupu a£ höndum Grímu, dagsbirtan horfin lengst í fjarska geimsins. Á þeirri stundu komstu á móti mér mölhvítur álíur stiginn út úr bergi. Þó að þú værir, varstu að sönnu hvergi, blárökkvuð voð af bjarma huldi þig. Yfir mig þessu huldubliki brá og blærinn þuldi annarlegum rómi allt eins og lind í eyðihljóðu tómi, nú er mér brugðið, nú er öll mín þrá horfin um víða vegu eyðigeims veglaus og tíðar, birta af slökktum eldi, örlagavoð, sem vofa feigðar felldi, bliknandi höfgi á brá og ásýnd heims. liáð hefur verið, að minnsta kosti ef í lilut á sá, sem ekki getur af eigin ramleik séð fyrir þörfum sínum. Það athyglisverðasta var, að alþýðan leit. sjdlf sömu augum d þetta mál. Svo lengi hafði hún óréttinn þol- að, að hún leit d hann sem réttlœti. Allir, sem nokkuð þekkja til baráttunnar fyrir meiri réttindum og bættum kjörum verkamanna og alþýðunnar yfirleitt, vita, hvílíkan áróður hefur þurft til þess að vekja hinn umkomulitla til meðvitundar um rétt sinn og fá hann til að taka þátt í baráttunni fyrir réttindum sínum. Sjónarmið og lífs- skoðun eiga svo djúpar rætur í venjum og lífsskoðunum liðinna tíma, Iiversu rangar sem þær eru, að mikið þarf til, að ný sjónar- mið og lífsskoðun nái að festa rætur meðal almennings, enda gera þeir, sem hafa hags- muni af að halda við fáfræði og undirlægju- hætti, allt til þess að svo megi verða. Það er tæplega hægt að skilja tregðu og deyfð al- þýðunnar til þess að berjast fyrir rétti sín- um og betri lífskjörum, nema manni sé ljós margra alda kúgun hennar og örbirgð og eins það, hverjum brögðum hún var beitt til undirgefni. Var kirkjan þar máski álirifa- ríkust. Drottinn gerir fátækan og ríkan, Itann niðurlægir og upphefur, var boðskap- ur ltennar, og alþýðan heygði sig í auðmýkt fyrir hinni kirkjulegu kenningu. Alþýðukonan hefur að vonum lotið sömu örlögum og stéttarbræður hennar. Fátækt og fáfræði, kirkjuvald og konungsvald beygðu liana jafndjúpt og karlmanninn. En auk þess var hún reyrð í bönd, sem ef til vill voru enn sterkari og örlagaþyngri og sameiginleg í öllum stéttum. Hún var kona. Það sýnist ekki í sjálfu sér vera óbætanleg sök að vera konan í mannfélaginu. Móðir kynslóðanna. Það hljómar nærri því eins og lofgjörð. Og Jdó var hlutur konunnar sá, bæði í þjóðfélaginu og meðvitund manna, að sagt er, að Platon hafi í baenum sínum þakkað guðunum fyrir, að hann var fæddur sem frjáls maður, en ekki þræll, og skapaður sem karlmaður en ekki kona. Og bæn gyðingsins hljóðaði á Jiessa leið: Lofaður sé guð drott- inn feðra minna, sem skapaði mig ekki sem konu. Kona gyðingsins bað aftur á móti í auðmýkt og undirgefni: sem skapaði mig að vilja sínum. Varla er hægt að lýsa skýrar en þessar bænir gera stöðu konunnar í þjóðfé- laginu og meðvitund manna á þeirn tíma. Það er oflangt mál að rekja ltér þá sögu konunnar, er hún, frá því að vera ættmóðir- in, þ. e. ættarhöfðinginn á frumstigum mannfélagsins, varð hirin fyrsti þræll, er sagan getur um, seld og keypt og átti ekkert um að velja annað en vera ambátt karl- mannsins, annaðhvort í löghelguðu hjóna- bandi eða utan þess. MELKOKKA 11

x

Melkorka

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Melkorka
https://timarit.is/publication/625

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.