Melkorka - 01.05.1945, Page 16

Þannig liðu aldirnar. Hin fátæka alþýðu-
kona var undir þá tvöföklu sök seld að vera
fátæk, umkomulaus manneskja og kona.
Karlmennirnir einir mynduðu þjóðfélögin,
lengst af reyndar aðeins yfirstéttir þeirra.
Konan var Iivorki þegn né meðborgari, hún
var sérstök þjóð innan þjóðfélagsins — kven-
þjóð. Fyrir hana giltu önnur lögmál en
karlmanninn, bæði stjórnarfarslega og
ekki sízt siðferðislega. Og enn er þetta sjón-
armið ríkjandi víðar en við viljum við kann-
ast, það mótar almenningsálitið og uppeld-
ið, svo að enn er t. d. litið allt öðrum aug-
um á siðferði pilts en stúlku.
Það er engin undur, þó stúlkur, sem hafa
drukkið inn þennan liugsunarhátt með
móðurmjólkinni, verði ekki skeleggir bar-
állumenn í fylkingu verkalýðsins, jafnvel
eklti í baráttu fyrir þvi að bceta sin eigin
kjör og tryggja sér atvmnulega framtið.
ÞAÐ ER vert að athuga það, að borgara-
leg blöð og bókmenntir voru yfirleitt hlynnt
hinu pólitíska jafnrétti. Eftir að það var
komið á, þóttust þau fagna svo sjálfsögðum
mannréttindum, ekki sízt þegar það kom á
daginn, að konurnar gengu inn pólitísku
flokkana, svo að engin hætta var á, að þær
færu að pota konum inn í þingið, sem eng-
inn vissi um, hvar í flokki lenda kynnu,
þegar inn fyrir veggi þinghússins væri
komið.
Nú gegnir öðru máli, þar sem jafnréttis-
baráttan er á allt öðru stigi. Vel má vera,
að allir flokkar séu fúsir til að setja konur
í öruggt sæti við þingkosningar, það gæti
meira að segja verið mjög góð beita fyrir
kvenkjósendur. Þó að það sé ekki að lasta,
þá mundi það í sjálfu sér hafa litla þýðingu
sem þáttur í jafnréttisbaráttu kvenna. Hin
eiginlega jafnréttisbarátta konunnar er frá
mínu sjónarmiði baráttan fyrir sömu laun-
um, sömu skilyrðum til menntunar og
meiri ábyrgðar, og því, að konan standi í
verkkunnáttu karlmanninum livergi að
baki, tryggari atvinnu o. s. frv. Og ennfrem-
ur, að þau félagsskilyrði séu fyrir hendi, að
konan geti valið sér lífsstarf og haldið því,
þó að hún verði móðir, að hún þurfi ekki að
velja á milli liugðarefna sinna og hæfileika
annars vegar og hjónabands, heimilis og
barna hins vegar. Konan verður eins og
karlmaðurinn að Iiafa aðstöðu til að njóta
hvorstveggja.
Við konur, sem erum sósíalistar, erum
fullvissar um, að þetta getur aðeins orðið í
sósíalisku þjóðfélagi, og ég hygg, að sú verði
raunin, að allar konur, sem af alvöru og ein-
lægni hugsa þá hugsun til enda, að konan
liafi fullkomið jafnrétti og livað til þess út-
heimtist, muni komast að sömu niðurstöðu.
Margar af gömlu kvenréttindakonunum
hafa einmitt orðið sósíalistar á þennan hátt,
eins og t. d. hinar gáfuðu og miklu kven-
réttindakonur Pankhurst-mæðgurnar í Eng-
landi, svo að aðeins eitt dæmi sé nefnt.
Ég held, að forystumönnum borgarastétt-
anna sé sumum hverjum þetta alveg Ijóst.
Þeir hafa komið auga á það, að jafnréttis-
barátta konunnar er í órofa sambandi við
réttindabaráttu alþýðunnar í heild. Þeir
skilja, að þeir eiga, sem yfirstétt, tilveru
sína undir því, að konan haldist sem allra
lengst á því stigi, sem hún er nú, ekki ein-
göngu vegna þess, að þeim er nauðsyn að
hafa hana sem ódýran vinnukraft, heldur
einnig af því, að þeir sjá hvert frelsisbar-
átta hennar hlýtur að leiða.
Það er þess vegna eðlilegt, að kvenrétt-
indabaráttan eigi ekki mikla stoð í málgögn-
um þessara stétta. Enda kemur það á dag-
inn. Allur áróður þeirra í málefnum kon-
unnar beinist í þá átt að brýna fyrir kon-
unni, að staða hennar sé á heimilinu, við
vöggu barnsins o. s. frv., eins og það fer svo
fallega í munni þeirra, sem með kunna að
fara. Það er stundum ekki stórt bil á milli
þessarar ýtni og þess, sem maður heyrði úr
þýzkum áróðri fyrir 10 árum síðan.
Þeir vita, hvað klukkan slær, herrar þeir.
Aftur á móti held ég, að foringjar í verk-
lýðshreyfingunni viti það ekki, þegar um
þessi mál er að ræða.
12
MELKORKA