Melkorka - 01.05.1947, Blaðsíða 23
skyldunnar, sem of oft eru eins og ósjálf-
bjarga kettlingar, þegar þeir eru komnir
inn fyrir dyr heimilisins, orkar svo á hús-
móðurina, að hún getur haft útvarpið í
eyrurn allt kvöld, án þess að hafa heyrt auka-
tekið orð. Þegar þessu sambandi við um-
heiminn er einnig sleppt, fer að verða fátt
um tækifæri húsmóðurinnar til andlegrar
uppbyggingar.
Mannfólkið er félagsverur, sem sækjast
eftir telagsskap hver annarrar af óteljandi
ástæðum. Að blanda geði við aðrar mann-
verur er andleg og líkamleg hressing, alveg
óhjákvæmilegt þroskaatriði. Ef við höfum
ekki hæfilegan umgang við annað fólk, drög-
umst við aftur úr. Þarna liggur líka ltættan
fyrir giftu konuna. Starfinu er þann veg far-
ið, að það skapar henni ekki Jrau skilyrði
til þroska, sem liver þjóðfélagsþegn nú á
tímum verður að hafa. Það er einangrun-
in, oftast of mikið erfiði og of langur vinnu-
tími, sem standa henni fyrir þrifum. Sam-
félagið við potta og pönnur mestallan dag-
inn gefur tæplega tilefni til hástemmdra
hugleiðinga, Reynslan er líka sú, að gifta
konan er almennt þröngsýnni og ver að sér
um almenn mál en hin ógifta jafnaldra
hennar, að minnsta kosti liér í Reykjavík.
Og hvað sem ágæti hjónabandsins líður, þá
er sú verkaskipting, sem nú er, við þær að-
stæður, sem breyttir tímar hafa skapað, al-
veg andstæð hagsmunum konunnar sem
vitsmunaveru.
Þá er og annað atriði, sem er mikilsvert
og sannarlega takandi tiliit til. Sjósóknin er
einn af aðalatvinnuvegum landsmanna. —
Sjórinn tekur drjúga greiðslu í mannslíf-
um árlega fyrir þann auð, sem hann lætur
af hendi. Af þeim orsökum verða margar
konur ekkjur á hverju ári. Þar við bætast
ekkjur allra hinna, sem deyja af öðrum or-
sökum og loks eru hjónaskilnaðir, sem allt-
af fara í vöxt með hverju ári. Kona, sem
verður fyrir slíku óláni og á eitt eða fleiri
börn, á við ótrúlega erfiðleika að stríða.
Börnunum er illmögulegt eða alls ekki hægt
að koma fyrir á daginn, meðan hún vinnur
fyrir heimilinu. Einnig eru konur oftast svo
illa búnar undir vinnu utan heimilis eða
hafa svo lenoi sinnt heimilisstörfum ein-
o
göngu, að þær treystast ekki til að taka að
sér önnur störf en hreingerningar og þvotta.
Þetta eru erfiðustu og verst greiddu störfin
og afkoman verður mjög bág. Þá eru áhyggj-
urnar um börnin, sent lítið eða ekkert eftir-
lit hafa, meðan móðirin er að vinna, og ofan
á Jrær bætist óttinn við Iieilsubrest, ekki að
ástæðulausu.
Langæskilegast væri, að konan sliti aldrei
alveg tengslin við atvinnulífið, þó að hún
gifti sig, þ. e. a. s. hætti ekki störfum utan
heimilis nerna nokkra mánuði í einu í liæsta
lagi. Það væri aukið öryggi fyrir hana sjálfa
og börn hennar, og dagleg umgengni við
fólk af ýmsu tagi víkkar sjóndeildarhring-
inn og eykur persónujrroska hennar.
Tilgangurinn nteð Jtessum línunt er ekki
að deila á hjónabandið sem slíkt, lteldttr í
fyrsta lagi að benda á Jrá hættulegu ein-
angrun, sent húsmóðurstarf í stærri bæjun-
um hefur í för með sér og að verkaskipting
hjónanna er tvímælalaust konunni í óhag. í
ijðrii lagi að drepa á það öryggisleysi, sent
konurnar skapa sér sjálfar, öðrunt þræði,
nteð neikvæðum undirbúningi að lífsbar-
áttunni. Og ennfremur að mótmæla kvak-
inu um vinnufólkseklu, á sama tíma sent við
teljum okkur ltafa ráð á óhófseyðslu á vinnu-
afli.
I Stokkhólmi vinna 40% giftra kvenna
utan heintilis og Jtykir ekki umtalsvert. Það
er reynt að skipuleggja heimilisstörfin til
samræmis við hin breyttu vihorf, og kon-
urnar una vel sínu lilutskipti. Þær fá þann-
ig aukin tækifæri til að Jrroska hæfileika sína
og taka meiri Jrátt í þjóðmálum. Þær eru
fjárhagslega óháðar manninum, sem er
meira virði en maður gerir sér grein fvrir í
iljótu bragði og ábyrgð á hag heimilisins
deilist réttlátar á báða makana.
Svona lífsviðhorf er sjálfsagt andstætt áliti
broddborgarans, en svo var einnig kosn-
MEI.KORKA
19