Melkorka - 01.05.1947, Blaðsíða 31
svörtu. Þetta eru tölur, senr tala.) Svörtum
mönnum er bannaður aðgangur að leikhús-
um, kvikmyndahúsum, veitingastöðum og
baðhúsum hinna hvítu. Jafnvel járnbrautar-
vagnar, sporvagnar, strætisvagnar og fljóta-
bátar eru vandlega aðskildir í deildir og far-
rými fyrir svarta og hvíta. Ef svartur rnaður
hefur efni á að kaupa farmiða að fyrsta
f'lokks járnbrautarklefa, er honum það
frjálst. En þnrfi hann að fá sér máltíð, verð-
ur hann að setjast bak við forhengi aftast í
veitingavagninum. Hvernig smakkast mat-
urinn bak við forhengi með þeirri vitn-
eskju, að samferðamennirnir mundu missa
lystina, ef þeir sæu þessar hornrekur neyta
matar? Er það líklegt, að nokkur maður
láti bjóða sér slíkt oftar en einu sinni?
Sagan af kofa Tómasar frænda er orðin
svo gömul, að hún hefur fengið á sig ævin-
týrablæ. Öðru máli gegnir um sögur Ric-
liards Wrights. Þær lýsa lífi svertingjanna
af slíku miskunnarlausu raunsæi, að oss
rennur kalt vatn milli skinns og hörunds.
Þær lýsa því hversu hatur þróast af hatri
og veldur einnig ósamlyndi milli negranna
innbyrðis. Ógleymanlegur er kaflinn um
þann hvíta þrjót, senr reynir að tæla tvo
litla negrastráka til að berjast upp á líf og
dauða. Höfuðglæpúr höfundarins er sá, að
dómi hinna hvítu, að hann lætur ekki svín-
beygjast undir ok þeirra. Hversu oft sem
hann einsetur sér að vera nú nógu auð-
mjúkur, skítpliktugur og einfeldnislegur
negri, svo að hann fái ekki bágt hjá hinum
hvítu, þá lukkast það aldrei. Því hundslegri
sem svörtum manni tekst að vera, því betra,
að áliti hvítra í Suðurríkjunum.
Vivian Mason situr andspænis mér að te-
drykkju á hótel Eden og er að fræða mig
um ýmislegt þessu viðvíkjandi. Frásögn
hennar er hins vesrar lansitum hófsamari en
O o
Richards Wrights.
„Ef við skyldum hittast í Washington,"
segir hún, „gætum við ekki setzt saman að
tedrykkju á opinberum veitingastað. Ef við
Vivian Mason
yrðum samferða í vagni, yrði ég að sitja
aftur í, en þú framrni í.
Ég mótmæli ákaft í huganum. Slík óhæfá,
liugsa ég, hlyti að skerða virðingu sjálfrar
mín. En þó varast ég að segja þetta upphátt.
Því að svo mikið er víst, að ég yrði að hlíta
hinni ríkjandi landsvenju, þegar þangað
væri komið. Þannig fór fyrir mér, þegar ég
dvaldist í Þýzkalandi á dögum nazismans.
Aðeins einu sinni áræddi ég að fara í söng-
leikahúsið í Vín í fylgd með Gyðing. Allt
kvöldið var ég að kvíða því, að eitthvað
mundi koma fyrir.
— Ekki eru allir hvítir menn undir sömu
siikina seldir, segir V. M. Margir hafa látið
sér skiljast, liversu ótilhlýðilegt er misrétti
milli kynþátta, og hvílík andstyggð kyn-
þáttahatur er. Eleanor Roosevelt hefur gef-
ið hið fegursta fordæmi. Fyrir það hefur
hún orðið að Jmla illkvitni og áreitni. En
henni er Jrað gefið að kunna að rnæta ill-
MELKORKA
27