Búnaðarrit - 01.01.1944, Blaðsíða 287
BÚNAÐARRIT
219
Það er gefinn hlutur, að kýrin seni vegur 600 kg
þarf stærri bás en Jersey-kýrin eða íslenzka kýrin,
sem vegur 300—400 kg, eins og belgiski hesturinn
þarf langt um meira rúm í hesthúsi en hesturinn
okkar.
Það rúm sem hverri skepnu er ætlað, verður að
vera svo úr garði gert, að hreyfingar á básnum verði
ekki um of takmargaðar. Þó má básinn ekki vera svo
stór, að mykjan geti fallið i jötuna eða fremri hluta
bássins. Það liggur utan viö ramma þessa verkefnis,
að gera grein l'yrir hinum einstölcu málum á básum
eða stium eða öðrum hlutum l'jóssins.
Aulv hins takmarkaða rúms, sem skepnunni er ætl-
að lil þess að standa og liggja á, eru jötur, flór, stétt
og fóðurgangur, ásamt stíum, nauðsynlegir hlutar
hvers góðs fjóss.
Til þess að létta fjósverkin, er það æskilegt, að stétl
og gangur sé eleki allt of mjór. Ef hvórt um sig er
mjórra en 80—100 cm, veldur það töfum við fjós-
verkin. Á smábýlunum geta þó gangarnir í fjósinu
verið mjórri en í fjósi stórbýlisins, sem ef lil vill rúm-
ar tugi eða hundruð kúa. Básarnir verða aftur á móli
að vera jafnstórir, hvort sem þeir eru ætlaðir kúm
höldsins eða kotungsins.
Hæðin frá gólfi til lofts, er ein af þeim stærðum,
sem ákveður rúnimál fjóssins. Krafan um endurnýj-
un andrúmsloftsins í fjósinu, er að nokkru háð þess-
ari stærð. Það er æskilegt að andrúmsloftið sé ætiö
lireint, en samtíinis verður þó að sjá svo um, að það
sé nægilega hlýtt. Þar sem veðráttan er köld og næð-
ingasöm, getur oft reynst erfitt að samrýma þessa
tvo kosli.
í hinum norrænu löndum getur verið hagkvæmt,
að liæð frá gólfi til lofts sé aðeins 2 m þegar um fjós
lianda fám kúm er að ræða.
í Danmörku er þetta mál við lágmarkið 2,20 m í