Samtíðin - 01.07.1937, Blaðsíða 22

18
SAMTÍÐIN
kopf, en þar liafði hann seni höf-
uðsmaður í varaliðinu stjórnað árás
liers síns djarfmannlega. Pottier
hinn ungi hafði, áður en atlagan
liófst, heðið herfylkishöfðingja sinn
að tilkynna andlát sitt til Louvre,
ef hann félli í orustunni, til þess að
l'aðir iians gæti sagt vesalings móð-
ur hans það eins varfærnislega og
ástúðlega og kostur væri á. Mér líð-
ur heldur ekki úr minni, er ég að
afloknum miðdegisverði lijá Pottier-
lijónunum 1919 hað húsfreyju að
sýna mér mynd af syni þeirra,
hvernig hún kom með nistismynd
í háðum höndum, rétt eins og hún
væri með fuglsunga, sem ekki mætti
koma við.
Ræða liins gamla vísindamanns
til þeirra, sem eftir lifa, er þannig
i þýðingu:
„Iværu ættingjar. Kæru vinir.
Sá, sem ekki er framar meðal
ykkar, hefir látið eftir sig kveðju,
sem ég hefi tekist á hendur að segja
fram, því að haiin hefir talið lieppi-
legasl að volta ykkur beinleiðis vin-
semd sina og þökk.
Slíkt fer vafalaust í bág við sið-
venjur i þeim efnum. En hví ekki
að gera það samt sem áður? Er
það ekki sá, sem fer hurt, er kveð-
ur þá, sem eftir verða? Hann hið-
ur ykkur þess vegna afsökunar
því, að liann skuli segja ykkur i
hinsta sinn, hvers vegna hann hefir
elskað ykkur.
Eins og allir aðrir menn, hefir
liann revnt ægilegar þjáningar og
mikinn sársauka. Engin sú manns-
ævi er til, sem þræðir þann ham-
ingjustíg, er við liefðum óskað
henni. En í liinu stutta og óvissa
lífi okkar eru til voldug hamingju-
öfl, er koma endrum og sinnum eins
og straumar af lireinu lofti og koma
okkur lil að gleyma öllu öðru. Hann
hefir kynst þessum stundum og not-
ið þeirra með innilegri ánægju. Kær-
leikur, ástúð, vinátta, starf, gagn-
kvæm hjálpsemi, vísindaleg leit og
list. — Öll þessi orð liafa í með-
vitund hans táknað mínútur,
klukkustundir eða heila daga, þeg-
ar honum virtist lífið vera óvið-
jafnanleg dásemd. Hversu margar
þúsundir manna hafa þó lifað, og
munu lifa, án þess að þeir kynnist
nokkurn tíma þessum dásamlegu
stundum? Þess vegna má svo að
orði kveða, að þeir, sem liafa átl
sér þessi æðstu gæði, enda þótt ekki
væri nema örsluttar stundir, liafi
notið forréttinda. Á þessu sviði veit
vinur ykkar, að honum er óhætt
að telja sig í hópi þeirra útvöldu.
Það eru þið, sem hann trúir fyr-
ir þessu, af því að hann á vkkur
það að þakka. Það er inn á við
meðal fjölskyldunnar, við arininn
og þegar rætt er um daglega við-
l)urði, sem maðurinn nýtur sín til
fulls. í lifnaðarháltum sínum út á
við, er menn fásl við sérgrein sína,
iðn eða opinber störf, verðnr fvrir
þeim hitur veruleiki: Þeir heyja
baráttu, sigra eða híða lægra hlut.
Hér eru það hæfileikarnir, sem
máli skipta. Sálin er annars stað-
ar, annað hvort einmana eða flúin
á náðir hins hjartfólgnasta, sem hún
á sér. í raun og veru eru menn
þar, sem þeir lifa, þar sem þeir
vinna ævistarf sitt, hvort sem það