Samtíðin - 01.12.1947, Qupperneq 5

SAMTiÐIN
Desember 1947 Nr. 138 14. árg., 10. hefti
SAMTÍÐIM kemur mánaðarlega, nema i janúar og ágúst. Árgjaidið er 20 kr. og greið-
ist iynriram. Asknit getur úyrjað livenær sem er. Úrsögn er imndin við aramót.
Kitstjon og útgelandi: bigurður Skulason magister, simi 2o2(j, póstlióii 75. Askriitar-
gjöidum veitt mottaka í verziuninni Bækur og ntíöng, Austurstræti 1, Bókabúð Aust-
urúæjar, Laugaveg 34, og á BræðraborgarsUg 2y. Prentuð i i’elagsprentsmiðjunni.
jPERÐAFÓLK, sem hefur skroppið til
fjarlægra landa, virðist oft hafa ákaf-
lega gaman af að segja þeim, sem heima
sitja, furðulegustu kynjasögur af lífs-
reynslu sinni á ferðalaginu. Er sannleik-
anum þá ósjaldan hagrætt af hjartans lyst.
Hin fagra höfuðborg Frakklands hefur
heldur en ekki orðið fyrir barðinu á mið-
ur sannleikselskum ferðalöngum af Norð-
urlöndum síðustu mánuðina. Hafa sögur
þeirra um ástandið þar syðra breiðzt út
eins og eldur í sinu. Einangrun Evrópu-
þjóðanna af völdum stríðsins og hið ó-
heilbrigða ástand, sem það orsakaði, hef-
ur um sundarsakir skapað ýkjusögnum
um þær ótrúleg lífsskilyrði. Segðu kunn-
ingjum þínum í Danmörku, að þú sért á
förum til Parísar, og taktu eftir áhyggju-
svipnum, sem kemur á andlit sumra þeirra.
Svo rignir yfir þig hvers kyns viðvör-
unum: í París er allt á glötunar barmi.
Hefurðu ekki heyrt um þessi sífelldu verk-
íöll í Frakklandi? Þar er að verða stjórn-
arbylting, og þú verður vísast myrtur,
ef ekki viljandi, þá í ógáti! Veiztu ekki,
að í París er enginn ferðamaður óhult-
ur fyrir þjófum og ræningjum um þessar
mundir? Jafnvel á sjálfu Concorde-torg-
inu geturðu átt á hættu, að skuggalegir
bófar æði að þér, er kvölda tekur, og
heimti af þér peninga. Eina ráðið gegn
slíkum ófögnuði er að æpa hástöfum á
lögregluna. Þá er sagt, að bófarnir leggi
á flótta.
Þetta var nú aðeins örlítið brot af
þeim kynjasögum urn ástandið í París,
sem mér gafst kostur á að heyra í Kaup-
mannahöfn síðastliðið sumar, af því að
ferð minni var heitið til Frakklands. Æv-
intýralöngun mín var þegar vakin til hins
ýtrasta. En þegar ég heyrði dag nokkurn
þjóðkunnan danskan embættismann, sem
var nýkominn frá París, segja vini sín-
um frá verðlaginu þar syðra, matarskort-
inum og svarta markaðinum, hætti mér
að lítast á blikuna. Honum fórust þannig
orð: „í gistihúsum Parísar færðu fyrir
of fjár og af einskærri náð svefnherbergi,
þar sem rúmið, sem þér er ætlað að sofa
í, stendur á þrem stuðlum og veggfóðrið
lafir í druslum niður eftir veggjunum.
Biðjirðu um kaffi, er þér borið eitthvert
móleitt gutl. Það er auðvitað sykurlaust.
Ef þú mælist til að fá rjóma út í þessa
kaffinefnu, hlær fólkið kuldahlátri og seg-
ir, að slíkur munaður hafi nú ekki sézt
hér í tvö ár.“ — Til Parísar sagði þessi
embættismaður, að ekkert vit væri í að
fara nema þrælnestaður. Sjálfur kvaðst
hann hafa haft með sér þangað brauð,
smjör, dósamat o. fl. til fimm daga. Að
þessu étnu sagðist hann hafa hypjað sig
heim hið skjótasta. Aðra fimm daga kvaðst
hann ekki mundu hafa haldizt við í París
fyrir hungri. Smjör væri því miður óger-
legt að geyma um hásumarið nema í mesta
lagi í fjóra daga vegna hita á svo suð-
lægum breiddargráðum.
„En á hverju lifa Parísarbúar þá sjálf-
ir?“ vafð mér að spyrja. „Jú, efnaðra
fólkið kaupir matvæli sín á svörtum mark-
aði, en allmargt fátækt fólk reynir árla
morgun hvern að snapa sér einhverjar
ruður úr sorptunnum gistihúsanna.“
Sama dag heyrði ég íslenzkan sjómann
segja miklu sannara frá. Honum fórust
þannig orð: „í París fæst allt, sem nöfn-
um tjáir að nefna, en flest er þar dýrt.“